31 Ekim 2013 Perşembe

Serbest Meslekte 2.taşıt giderleri

Kazanç Tespitinde ‘Taşıt Sıkıntısı’ / Yahya Arıkan (31.10.2013)

Belli bir işyerine ve işverene bağlı olmaksızın mesleki ve ticari bilgisiyle faaliyet gösterenler serbest meslek erbabı sayılır ve kazanç üzerinden gelir vergisi öderler. Serbest çalışan...

Belli bir işyerine ve işverene bağlı olmaksızın mesleki ve ticari bilgisiyle faaliyet gösterenler serbest meslek erbabı sayılır ve kazanç üzerinden gelir vergisi öderler. Serbest çalışan, diş hekimi, avukat, mali müşavir ve benzerleri hep bu kapsamdadır.Gelir Vergisi Kanunu’nun “Mesleki Giderler” başlıklı 68. Maddesi’nin 4 numaralı bendinde, “mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanların”, aynı fıkranın 5 numaralı bendinde ise; “kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderlerinin” serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirileceği açık olarak belirtilir.

Dikkat edileceği üzere, kanun maddesinde taşıt sayısı ile ilgili herhangi bir sınırlama bulunmuyor. Yani bir avukat, doktor veya mali müşavir envanterine dahil ettiği ve kullandığı birden fazla taşıtın da amortismanlarını, bakım onarım ile akaryakıt giderlerini kazancından indirebilir. O halde sorun ne diyeceksiniz! Sorun yine bir özelge. Ne yazık ki son dönemde kanuna aykırı olarak verilen özelgeler mükellefleri zor durumda bırakıyor.

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yer alan 31.07.2013 tarih ve 38418978- 120[68-12/9]-831 sayılı özelge, serbest meslek erbabının kafasını karıştırmış durumda.

Anılan özelgede, serbest meslek faaliyetinin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olan ve işte kullanılan envantere kayıtlı araçların giderleri ile amortismanlarının indirim konusu yapılabileceği belirtiliyor. Tek başına icra edilen serbest meslek faaliyetine ilişkin envantere kayıtlı olsa dahi ikinci bir araca ait gider ve amortismanların ise indirim konusu yapılmasının mümkün olmayacağı ifade ediliyor. Öncelikle belirtmek gerekir ki, kanuni hüküm gereği taşıt harcamalarının giderleştirilmesinin sadece iki şartı var. Birincisi, işte kullanılmak, ikincisi envantere kayıt etmek. Yani özelgede belirtildiği gibi, mesleki faaliyetin genişliği ile orantılı olma şartı kanunda yer almıyor. Ayrıca, tek başına mesleki faaliyetini ifa eden bir serbest meslek erbabı bile yanında isterse bir yardımcı personel çalıştırabilir. Bu personelin işte kullanması amacıyla ikinci bir taşıta ihtiyacı olabilir. Örneğin, bir mali müşavir, bir stajyer mali müşavir çalıştırabilir ve hizmet verdiği müşterilerine gidilmesini sağlamak amacıyla bu stajyerine bir araç tahsis etmiş olabilir. Envanterine kaydettiği bu ikinci aracın amortismanı ve her türlü giderinin kazançtan indirilmeyeceğini düşünmek mümkün değildir. Sonuç olarak verilen özelgelerin kanun hükmünü yok sayıcı ya da kanun hükmünü mükellef aleyhine yorumlayıcı nitelikte olmasından kaçınmak gerekiyor. Binlerce serbest meslek erbabını etkileyecek bu tür özelgelerden kaçınmak, verilmiş olanlarını da düzeltmek gerekiyor.



 

23 Ekim 2013 Çarşamba

Kira ödemelerine Gider Pusulası DÜZENLENEMEZ

Ozan Bingöl

Vergi Uzmanı



Kira Ödemelerinde Gider Pusulası Düzenlenmez!

Tarih: 23.10.2013

Geçtiğimiz günlerde Şükrü Kızılot hocamın gazetedeki köşesinden değindiği ve muhasebe camiasında büyük ilgi uyandıran “kira ödemelerinde gider pusulası düzenlenmesi gerektiği” hakkındaki yazısı ve Kocaeli vergi dairesinin ilgili özelgesini değerlendirmenin elzem olduğu kanısındayım.

Öncelikle Kocaeli vergi dairesinin verdiği “İşyeri kira ödemesi yapanlar, banka dekontunu ‘kira ödemesinin belgesi’ olarak, defterlerine gider yazamazlar. İşyerini kiraya verene ayrıca gider pusulası imzalatmaları gerekir” dediği 16.05.2013 tarih ve 70280967-105-89 sayılı özelgesini ele alalım. Burada belirtilen gider pusulası düzenleme zorunluluğu Vergi Usul Kanunun 234. Maddesinde şöyle belirtilmiştir, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler, defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabı ve çiftçiler, vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için gider pusulası düzenlemek zorundadırlar” denilmektedir. Vergiden muaf esnaf kavramı Gelir Vergisi Kanunu’nun 9. maddesinde tanımlanmıştır. 9. maddede sayılan hiçbir iş şahsi gayrimenkulü kiraya verme ile ilgili değildir. Kira geliri elde eden vatandaşlarımız her şekilde Gelir Vergisi Kanununun 70. Maddesinde “Gayrımenkul Sermaye İradı” elde eden mükellef olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle kira geliri elde eden vatandaş gelir vergisi kapsamında mükelleftir, ödeme yapacak kiracı ise ödemeyi bankadan dekontla yapabilir, ayrıca gider pusulası düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Çünkü kira geliri elde eden vatandaş GVK 9. Maddeye göre vergiden muaf esnaf tanımında yer almaz.

Vergi Usul Kanunu’nun “Diğer vesikalar” başlıklı 242. maddesinde, ticari işletmelerin, kanunda özel olarak düzenlenenler “dışında kalan ve bir hüküm ifade eden veya icabında bir hakkın ispatına delil olarak kullanılabilen mukavelename, taahhütname, kefaletname, mahkeme ilamları gibi hukuki vesikalarla ihbarname, karar örnekleri, vergi makbuzları gibi vergi evrakını bir dosyada muhafaza etmeye mecbur” oldukları belirtilmiştir. Şöyle ki yine VUK madde 134 gereğince yapılan bir inceleme işleminde Vergi yönetiminin delil kabul ettiği en önemli belgelerden birisi banka dekontlarıdır. Ayrıca KDV 84 seri nolu genel tebliğe de atıfta bulunacak olursak “Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar veya özel finans kurumlarınca düzenlenmiş döviz alım belgesi aslı veya ilgili banka veya özel finans kurumu şubesince onaylanmış örneği” aranmaktadır.

Yukarıda yaptığımız açıklamalar ve verdiğimiz örnekler doğrultusunda banka dekontlarının tevsik edici bir belge niteliğinde olduğu açık ve net görülmektedir. İlgili özelgenin en kısa sürede düzeltilmesi ve kamuoyunda bu tür karışıklıklara ve ihtilaflara sebebiyet verilmemesi gerekmektedir.

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

21 Ekim 2013 Pazartesi

İŞSİZLİK SİGORTASI İŞLEMLERİNDE SGK FESİH NEDENLERİ




 SGK FESİH KODU SGK FESİH NEDENLERİ İŞKUR FESİH NEDENİ (SİSTEMDEKİ KARŞILIĞI) DEĞERLENDİRME


01 Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

02 Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

03 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) İstifa Hak Kazanmaz

04 Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi 4447/a Kazanır

05 Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi 4447/d Kazanır

08 Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

09 Malulen emeklilik nedeniyle Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

10 Ölüm Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

11 İş kazası sonucu ölüm Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

12 Askerlik Askerlik Kazanır

13 Kadın işçinin evlenmesi Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

14 Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

15 Toplu işçi çıkarma 4447/a Kazanır

16 Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

17 İşyerinin kapanması 4447/e Kazanır

18 İşin sona ermesi 4447/e Kazanır

19 Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır) Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

20 Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır) Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

21 Statü değişikliği Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

22 Diğer nedenler Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

23 İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih 4447/b Kazanır

24 İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih 4447/b Kazanır

25 İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih 4447/b Kazanır

26 Disiplin kurulu kararı ile fesih İşçinin Kusuru Hak Kazanmaz

27 İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih 4447/c Kazanır

28 İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih 4447/c Kazanır

29 İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih İşçinin Kusuru Hak Kazanmaz

30 Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır) Kapsam Dışı Fesih Hak Kazanmaz

31 Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih 4447/g Kazanır

32 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih 4447/f Kazanır

33 Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi 4447/b Kazanır

34 İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih 4447/e Kazanır



iade hakkı doğuran işlemler UYGULAMASI 01.11.2013

10 Ekim 2013 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 28791



Maliye Bakanlığından:

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO:429)

1. Giriş ve Kapsam

Vergi kanunları gereği iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle nakden veya mahsuben talep edilecek iadelerin başvurularına ilişkin olarak 10/1/1961 tarihli ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 120 nci maddesi ve diğer vergi kanunlarının Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.



2. İade Talep Dilekçelerinin Standart Hale Getirilmesine İlişkin Esaslar



Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle nakden veya mahsuben yapılacak iade talepleri, Başkanlığımız internet vergi dairesi üzerinden elektronik ortamda, bu Tebliğ ekindeki standart dilekçeler kullanılmak suretiyle yapılır.



İade talep dilekçeleri, internet vergi dairesi şifresi kullanılmak suretiyle mükellefler veya mükelleflerce yetkilendirilecek 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetki almış bir meslek mensubu (serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir) vasıtası ile elektronik ortamda gönderilebilir.



Yetkilendirme olması durumunda, meslek mensubunun kimlik bilgileri (adı soyadı, T.C. kimlik numarası, vergi dairesi, adresi, telefon numarası, ortaklık veya şirket olması halinde ortaklığın veya şirketin adı veya unvanı, meslek unvanıve ruhsat numarası) ile bağlı olduğu meslek odasının adını da içeren bir dilekçenin mükellef tarafından bağlı olunan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.



Öte yandan, mükellefler tarafından meslek mensuplarına verilen yetkinin iptal edilmek istenmesi halinde, mükellefçe bu husus bağlı olunan vergi dairesine bir dilekçe ile bildirilir.



Mükellefler aynı standart dilekçe ile hem mahsuben hem de nakden iade talebinde bulunabilirler. Bu durumda mahsuben iadesi talep edilen tutar için mahsuben iadenin şartları, nakden iadesi talep edilen tutar için nakden iadenin şartları aranır.



Dilekçelere eklenmesi gereken belgeler elektronik olarak eklenir. Elektronik olarak verilmesi mümkün olmayanlar ise vergi dairesine evrak kayıt numarası/iade dosya numarası belirtilmek suretiyle teslim edilir.



İade taleplerini elektronik olarak yapmak zorunda olan mükelleflerin iade taleplerini elektronik olarak yapmamaları durumunda iade talepleri dikkate alınmayacaktır.



Bu Tebliğe ekli (6) numaralı iade talep dilekçesi ile yapılacak iade taleplerinin ilgili vergi dairesine yazılı olarak başvurulmak suretiyle veya elektronik olarak yapılması mümkündür. Dolayısıyla, (6) numaralı talep dilekçesine konu iade taleplerinin elektronik ortamda verilmesi ihtiyaridir.



Verilmesi gereken beyannamelerden hiçbirini elektronik ortamda verme zorunluluğu bulunmayan mükellefler, iade taleplerini elektronik ortamda yapabilecekleri gibi, standart iade talep dilekçelerini kullanarak vergi dairesine de başvurabilirler.



Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda alınması uygun görülen belgeler ayrıca kâğıt ortamında vergi dairesine verilmez.



Bu Tebliğde yer verilen başvuru şartlarına uygun olmaması nedeniyle iade talebinin dikkate alınmaması, iade hakkını ortadan kaldırmadığı gibi gerekli şartların sağlanması halinde yeniden iade talebinde bulunulmasına da engel değildir.



3. Standart İade Talep Dilekçeleri



İade talep dilekçeleri, aşağıda belirtilen adlarla, ilgili mevzuatta belirlenen esaslara uygun olarak standart formlar halinde düzenlenmiştir.



Buna göre;



a. Kesinti yoluyla ödenen vergilerden doğan gelir veya kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1A),



b. Geçici vergiden doğan gelir veya kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1B),



c. Fazla veya yersiz olarak ödenen gelir/kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1C),



ç. İhracat istisnası nedeniyle doğan katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2A),



d. İhracat istisnası dışındaki tam istisnalar nedeniyle doğan katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2B),



e. Kısmi tevkifat uygulamasına ilişkin katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2C),



f. İndirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2D),



g. Katma değer vergisi beyannamesinden bağımsız olarak yapılacak katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2E),



ğ. Fazla veya yersiz ödenen katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Katma Değer Vergisi İade Talep Dilekçesi (2F),



h. İhracat istisnasından ve indirimli ÖTV uygulamalarından doğan özel tüketim vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Özel Tüketim Vergisi İade Talep Dilekçesi (3A),



ı. Fazla veya yersiz ödenen özel tüketim vergisi ile bazı uluslararası anlaşmalar kapsamındaki alımlara ilişkin özel tüketim vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Özel Tüketim Vergisi İade Talep Dilekçesi (3B),



i. Özel iletişim vergisi beyannamesine bağlı olarak yapılacak özel iletişim vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Özel İletişim Vergisi İade Talep Dilekçesi (4A),



j. Özel iletişim vergisi beyannamesinden bağımsız olarak yapılacak özel iletişim vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Özel İletişim Vergisi İade Talep Dilekçesi (4B),



k. Avrupa Birliği mali yardımları kapsamındaki vergilerle ilgili nakden veya mahsuben iadeye ilişkin talepler için Avrupa Birliği Mali Yardımları Kapsamındaki Vergilerle İlgili İade Talep Dilekçesi (5),



l. Diğer iade talepleri için Diğer İadelere İlişkin Talep Dilekçesi (6)



kullanılacaktır.



4. İade Talebinin Değiştirilmesi veya Talepten Vazgeçilmesi



Mahsuben ve/veya nakden iade talebi, muhasebe işlem fişinin düzenlenmesinden önce verilecek yeni bir dilekçe ile değiştirilebilir veya iade talebinden vazgeçilebilir.



Değişiklik veya vazgeçme taleplerinin Tebliğ ekinde yer alan “İade Talebinin Değiştirilmesine/İade Talebinden Vazgeçilmesine İlişkin Dilekçe (7)” ile yapılması gerekmektedir.



Üçüncü şahısların borçlarına yönelik mahsup taleplerinin değiştirilebilmesi için üçüncü şahısların bu husustaki muvafakatlarının alınması ve bunu gösteren belgenin (noter tasdikli) dilekçe ekinde vergi dairesine ibraz edilmesi şarttır.



5. Diğer Hususlar



5.1. Bu Tebliğle iade taleplerinde kullanılması öngörülen standart iade talep dilekçeleri muhteviyatında değişiklik yapmaya Gelir İdaresi Başkanlığı yetkili olup, güncel standart iade talep dilekçelerine Başkanlık internet sitesinden ulaşılabilecektir.



5.2. Elektronik ortamda iade talebinde bulunmak zorunda olmayan mükellefler, iade talep dilekçelerini ve eklerini, ilgili vergi dairesine elden verebilecekleri gibi posta ile de gönderebilirler. Taahhütlü posta veya APS ile gönderilen dilekçe ve eklerinde postaya verildiği tarih, adi posta ile gönderilen dilekçe ve eklerinde ise vergi dairesi kayıtlarına giriş tarihi esas alınır.



5.3. 21/6/2006 tarihli ve 26205 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde sayılan fonların ve yatırım ortaklıklarının, 3/4/2007 tarihli ve 26482 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (34.6) bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde doğan iade talepleri “Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1A)” ile yapılır.

6. Yürürlük

Bu Tebliğ yayımı tarihini izleyen ayın başında yürürlüğe girer.

Tebliğ olunur.



Tebliğin Ekleri