24 Aralık 2010 Cuma

TAHSİS İŞLEMLERİ

BİRİNCİ KISIM
SOSYAL GÜVENLİK

I. SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNDE REFORM İHTİYACI
Sosyal güvenlik sistemlerinin mali açıdan uzun dönemde sürdürülebilir olup olmadığını belirleyen en önemli değişkenlerden biri, nüfusun yaş gruplarına göre dağılımıdır. Ülkemizin nüfus yapısına baktığımızda şu anda genç bir nüfus yapısına sahip olunduğu görülmektedir. Ancak yapılan projeksiyonlar nüfusun hızla yaşlanacağı bunun sosyal güvenlik sistemine yansımasının sosyal güvenlik sisteminin. bir yandan gelirlerinin azalması bir yandan da giderlerinin artması sonucunu doğuracağını göstermektedir.
Ülkemizde sosyal güvenliğin finansmanıyla ilgili sorunlara bakıldığında;
-Erken emeklilik nedeniyle, emeklilerin yarısından fazlasının emeklilik yaşı olan 58 ve 60 yaşın altında olduğu,
-Sürdürülebilir bir sosyal güvenlik için 4 aktif (çalışan ) sigortalının bir pasif (emekliyi) sigortalıyı finanse etmesi gerekirken, aktif-pasif oranı dediğimiz bu oranın ülkemizde 1,9 olduğu,
-Sigortalıların gerçek kazançları üzerinden değil, asgari prime esas kazançlar üzerinden bildirilmeleri nedeniyle prim gelirlerinin azalması,
-Kayıtdışı istihdamın yüksek olması nedeniyle bu durumun hem insanların anayasal bir hak olan sosyal güvenlik hakkından yoksun kalması hem de prim gelirlerinin azalmasına neden olduğu,
- Prim tahsilat oranlarının oldukça düşük olduğu,
görülmektedir.
Diğer taraftan, sigortalıların hizmet süresine bağlı olarak değişen ve ortalama prime esas kazancının her yıl için ne kadarının bağlanacak aylığa yansıtılacağını gösterir aylık bağlama
oranlarının diğer ülkelerde karşılaştırılmasında, ülkemizdeki aylık bağlama oranlarının OECD ülkeleri içerisinde en yüksek seviyelerde, dünya ortalamalarının da üstünde olduğu görülmekte yine, ülkemizde emeklilik için aranan prim ödeme gün sayıları dünya örneklerine göre çok düşük seviyelerde kalmaktadır.
Ülkemizde;
- Hizmet akdiyle çalışanlar 506,
- Kendi nam ve hesabına çalışanlar 1479,
- Devlet memuru olarak çalışanlar 5434,
- Tarımda hizmet akdiyle çalışanlar 2925
- Tarımda kendi adına ve hesabına çalışanlar 2926 ,
sayılı Kanunlara tabi olmak üzere sigortalılar 5 ayrı yasa ile ilgilendirilmektedirler.
Ayrıca 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci madde sandıklarına tabi olanlar da kendi vakıf senetlerine göre sosyal güvenliklerini sağlamaktadırlar.
Bu şekilde farklı sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışanların hak ve yükümlülükleri arasında norm ve standart birliği bulunmamaktadır.
Tüm bu olumsuzluklar sosyal güvenlik sistemimizi uzun vadede sürdürülebilir olmaktan çıkarmaktadır. Reform ihtiyacı tüm bu olumsuzluklardan doğmuş ve reform çalışmalarına başlanmıştır.

II. SOSYAL GÜVENLİK REFORMUNUN UNSURLARI- KAPSAMI
Sosyal güvenlik reformu dört ana unsurdan oluşmaktadır.
v Birinci unsur; yeni kurumsal yapının oluşturulmasıdır.
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile Sosyal Sigortalar Kurumu, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur tek çatı altında birleştirilmiştir.
v İkinci unsur; sigorta hak ve yükümlülüklerinin eşitlendiği, mali olarak sürdürülebilir tek bir emeklilik sigortası sisteminin kurulmasıdır.
v Üçüncü unsur; nüfusun tamamına eşit, kolay ulaşılabilir ve kaliteli sağlık hizmeti sunumunu hedefleyen genel sağlık sigortası sisteminin oluşturulmasıdır.

v Dördüncü unsur ise, dağınık bir halde yürütülen sosyal yardımların merkezi olarak izlenebildiği, objektif yararlanma ölçütlerine dayalı bir sosyal yardımlar sisteminin oluşturulması ve halen farklı kurum ve kuruluşlarca yürütülmekte olan primsiz ödemelerin toplulaştırılmasıdır. Bu amaçla, Teşkilatlanma içinde Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü oluşturulmuştur.

III. TAHSİS İŞLEMLERİ
Geniş anlamıyla tahsis işlemleri, sigortalının ilk defa ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna tescil edilmesi dahil olmak üzere, emekli olacağı tarihe kadarki tüm hizmetleri, hizmet borçlanmaları, hizmet birleştirme işlemleri ile tahsis başvurusunda bulunduktan sonra gelir ve aylık bağlamak ya da toptan ödeme yapılmak üzere sürdürülen işlemleri ve tahsis yapıldıktan sonra da sigortalı veya hak sahiplerin durumlarında meydana gelen değişiklik nedeniyle gelir veya aylıkların artırılması, azaltılması ve kesilmesine ilişkin tüm işlemleri kapsar.
İKİNCİ KISIM
TEMEL KAVRAMLAR

I. TEMEL KAVRAMLAR
5510 sayılı Kanuna tabi malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödeyenlerin, sigorta kollarından yapılması gereken yardımlara hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde, sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş, bağlanacak aylıkların hesabında ise ortalama aylık kazanç ile yine prim ödeme gün sayısına göre işlem yapılmaktadır.

A) SİGORTALILIK SÜRESİ
Sigortalılık süresi, sigortalının malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına bağlı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih ile tahsis yapılması için yazılı istekte bulunduğu tarih, ölen sigortalılar için de ölüm tarihi arasında geçen süredir (5510 SK, M 38). Diğer bir anlatımla, sigortalılık süresi sigortalılık başlangıcı ile tahsis talep yada ölüm tarihi arasında geçen zaman dilimidir. Bu durumda, sigortalılık süresinin tamamen çalışılarak yada prim ödenerek geçirilmiş olması koşul olmadığı gibi, bu sürenin başlangıç ve sonu arasında sigortalının aralıklı yada birden çok statüde çalışmasının, sigortalılık süresinin belirlenmesinde bir önemi bulunmamaktadır.

1) Hesaplanması
Sigortalılık süresi sigortalılık başlangıcı ile tahsis talep yada ölüm tarihi arasında geçen süre olup, tahsis talep yada ölüm tarihinden sigortalılık süresinin başlangıç tarihi çıkartılmak suretiyle saptanır.
Sigortalıların tahsis taleplerinin Kurumca değerlendirilmesi sırasında yasada yıl olarak belirtilen sigortalılık süresi (5, 10, 15, 20 veya 25 yıl) hesap edilirken sigortalılık süresinin başladığı tarih hangi ayın kaçıncı günü ise yine o ayın o gününe rastlayan tarih itibariyle aranan sigortalılık süresi şartını yerine getirdiği kabul edilir.
Ancak, sigortalılık süresinin başlangıç tarihinin ayın 1’inci günü olması durumunda ayın 31’inci günü yapılan tahsis taleplerine ilişkin olarak sigortalılık süresinin 24 yıl 11 ay 30 gün bulunması halinde 11 ay 30 günlük sürenin 1 yıla tamamlanarak 25 yıldan beri sigortalı olma koşulunun gerçekleştiği söylenemez. Aynı şekilde 4 yıl 11 ay 30 günün 5 yıl; 14 yıl 11 ay 30 günün 15 yıl; 19 yıl 11 ay 30 günün 20 yıl olarak alınması olanaksızdır.


Örnek 2: Sigortalı 31/12/2008 tarihinde tahsis talebinde bulunmuş olup, sigortalılık başlangıç tarihi 01/01/1984’tür. Sigortalılık süresine bakıldığında;
31 12 2008
- 01 01 1984
30 gün 11 ay 24 yıl è 25 yıl olarak dikkate alınmaz. Sigortalılık başlangıç tarihi 01/01/1984 olan sigortalı 25 yıllık sigortalılık süresini
01 01 1984
+ 25
01 01 2009 tarihinde doldurur.

2) Başlangıcı
Sigortalılık süresi kural olarak mülga 2/6/1949 tarihli ve 5417 sayılı İhtiyarlık Sigortası Kanununa, mülga 4/2/1957 tarihli ve 6900 sayılı Malûliyet, İhtiyarlık ve Ölüm Sigortaları Hakkında Kanuna, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya 5510 sayılı Kanuna tâbi olarak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edilir.

3) Sigortalılık Süresi Başlangıcı etkileyen faktörler
Sigortalılık süresi kural olarak yukarıda kanunlara tabi olarak ilk defa çalışmaya başlanılan tarihe göre belirlenmekle birlikte, sigortalılık süresinin başlangıcı aşağıda açıklanan durumlarda değişkenlik gösterir:

a) İşe giriş tarihi ile primlerin ödenmeye başladığı tarihin farklı olması:
4 (a) sigortalıları için karşılaşılan bir durumdur. İşe giriş tarihi ile primlerin ödenmeye başladığı tarih farklı ise, prim ödenmeye başlanan tarih sigortalılık süresinin başlangıcı olarak alınır. Sigortalının 5417, 6900, 506 ve 5510 sayılı kanunlara tabi olarak ilk defa işe giriş tarihi ile malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim kesilmeye başlandığı tarih arasında farklılık varsa veya İşe Giriş Bildirgesi temin edilemediği gerekçesiyle işe giriş tarihi saptanamıyorsa, prim ödenmeye başlanılan tarih sigortalılık süresinin başlangıç tarihi olarak alınır.

Örnek: Sigortalı işe giriş bildirgesinde ilk defa çalışmaya başladığı tarih 11/10/2008 olarak bildirilen sigortalının 2008/Ekim ayı aylık prim ve hizmet belgesinde Kuruma bildirilmediği ve 2008/Kasım ayı aylık prim ve hizmet belgesinde ise prim ödeme gün sayısının 30 gün olarak bildirildiği anlaşılmıştır. Bu durumda, sigortalılık başlangıç tarihi, sigortalı adına ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası priminin yattığı tarih olan 01/11/2008 olarak dikkate alınır.

b) Kurumca devir alınan 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar:
Kurumca devralınan sandıklara tabi olarak ilk defa prim veya kesenek ödenmeye başlanılan tarih sigortalılık süresinin başladığı tarihtir.

c) 18 yaşın altında geçen hizmetler:
5510 sayılı Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.
5510 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre 506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiş olanlar hakkında, 5510 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlayacağına ilişkin hükmü uygulanmaz. Diğer bir ifadeyle, 4(a) sigortalılarından, sigortalılık süresinin başlangıcı;
- 01/04/1981 tarihinden önce ise bu tarih,
- 01/04/1981 tarihinden sonra ise 18 yaşın doldurulduğu tarih,
Sigortalılık süresinin başlangıcı sayılır. Ancak 18 yaşın öncesinde geçen çalışma süreleri iptal edilmeyip, prim ödeme gün sayısına ilave edilir. Bu durum, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olan 4(a) sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı için geçerli olup, malüllük ve ölüm aylıklarında uygulanmaz.

Örnek 1: 12/09/1971 doğumlu kadın sigortalı ilk defa 18 yaşını doldurmadan 25/03/1989 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmaya başlamıştır. Sigortalının 506 sayılı Kanunun geçici 81 nci maddesine yaşlılık aylığına hak kazanma koşullarına bakıldığında, 20 yıl, 45 yaş ve 5300 prim gün sayısı koşullarının arandığı anlaşılmıştır. Sigortalı 18 yaşını doldurmadan sigortalı olarak çalışmaya başladığından, 20 yıllık sigortalılık süresinin tespitinde 18 yaşını doldurduğu 12/09/1989 tarihi sigortalılık süresi başlangıcı alınarak 20 yıllık sigortalılık süresini 12/09/2009 tarihinde dolduracaktır.

d) Birden fazla sigortalılık haline tabi olan sigortalıların, bu sigortalılık hallerinden başlangıç tarihi en eski olanı sigortalılık süresinin başlangıcıdır.

Örnek: Kurumdan yaşlılık sigortasından aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalının birden fazla sigortalılık haline tabi geçen hizmetleri aşağıda belirtilmiştir.

Sosyal Güvenlik Kurumu
Hizmet Süresi
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında
01/07/2020 – 01/08/2035
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamında
15/01/2013 – 14/05/2020
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (b) bendi kapsamında
01/07/2009 – 25/12/2012
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendi kapsamında
01/10/2008 – 30/06/2009

Bu sigortalının 5510 sayılı Kanuna tabi ilk defa sigortalı olduğu 01/10/2008 tarihi, aynı zamanda sigortalılık süresinin de başlangıcıdır

e) Kanunun yürürlük tarihinden önce birden fazla sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti olanların bu hizmetlerinin mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre birleştirilmesi halinde, birleştirilen hizmetin başlangıç tarihi sigortalılık süresinin başlangıcıdır.





Örnek: Kurumdan yaşlılık sigortasından aylık bağlanması talebinde bulunan ve birden fazla sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti bulunan bir sigortalının hizmetleri aşağıda belirtilmiştir.

Hizmet Süreleri
İlgili Kanun
03/11/2009-31/12/2012
5510 sayılı Kanun 4(a)
01/02/2004-25/4//2008
506 sayılı Kanun
03/05/1994-14/01/2004
5434 sayılı Kanun
21/06/1993- 02/04/1994
1479 sayılı Kanun
01/03/1985-15/06/1993
506 sayılı Kanun

Bu sigortalının ilk defa 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmaya başladığı 01/03/1985 tarihi, aynı zamanda sigortalılık süresinin de başlangıcıdır.

f) Borçlanmalar
5510 sayılı Kanunda hizmet borçlanması 41 inci maddede, borçlanmanın usul ve esasları ise Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 70 inci maddesinde açıklanmıştır
41 inci maddeye göre, Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye gidilmek suretiyle tespit edilir.

Örnek: Askerlik hizmetini 01/01/2007-01/07/2008 tarihleri arasında yapan ve 12/04/2009 tarihinde ilk defa çalışmaya başlayan sigortalı 12/7/2030 tarihli talebi ile askerlik hizmetini borçlanmıştır. Sigortalının askerlik yaptığı süre ilk işe giriş tarihinden önce olduğu için sigortalılık süresi başlangıcı; ilk işe giriş tarihinden borçlanılan süre kadar geriye götürülerek belirlenir.
ð İlk İşe Giriş Tarihi 12/04/2009
ð Askerlik Süresi (18 ay) - 06 1
ð Sigortalılık Süresinin Başlangıç Tarihi 12/10/2007

Halen yürürlükte olan 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmalarda;
- Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.

Örnek: Sigortalı ilk defa 09/11/2005 tarihinde çalışmaya başlamış olup, bu tarihten önce 01/01/1995-03/08/2000 tarihleri arasında Kanada’da çalışmıştır. Kanada’da geçen 5 yıl 7 ay 2 günlük hizmetini 31/12/2015 tarihinde 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmıştır. Sigortalının yurtdışında geçen hizmetleri ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce olduğundan, sigortalılık süresinin başlangıcı;
ð İlk İşe Giriş Tarihi 09/11/2005
ð Yurt dışı borçlanma -02 07 5
ð Sigortalılık Süresinin Başlangıç Tarihi 07/04/2000 olur.
-Türkiye’de sosyal güvenlik kurumlarına tabi hizmeti bulunmayanların sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten, sigortalı ölmüş ise ölüm tarihinden, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle tespit edilir.

Örnek 1: Sigortalı 01/01/2009-01/01/2029 tarihleri arasında Almanya’da çalışmıştır. 02/04/2035 tarihinde yurtdışında geçen hizmetlerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmış ve aynı gün borcunu ödemiştir. Sigortalının Türkiye’de herhangi bir çalışması bulunmamaktadır. Bu durumda, sigortalının sigortalılık başlangıç borçlanma bedelini ödediği tarihten borçlandığı süre kadar geriye gidilmek suretiyle tespit edilir.
ð Borcun ödendiği tarih 02/04/2035
ð Borçlanılan süre - 20
ð Sigortalılık Süresinin Başlangıç Tarihi 02/04/2015

4) SONU
Sigortalılık süresi sonunun belirlenmesi, sigortalının kendisine ve ölümü halinde hak sahiplerine aylık bağlanmasında farklılık gösterir. Sigortalının kendisi malüllük veya yaşlılık aylığı bağlanması ya da yaşlılık toptan ödemesi yapılması talebinde bulunuyorsa, buna ilişkin yazılı talebin Kurum evrak kayıtlarına geçtiği tarih, sigortalılık süresinin sonudur.
Sigortalının ölümü nedeniyle, hak sahiplerine aylık bağlanacak veya toptan ödeme yapılacaksa, sigortalılık süresinin sonu ölüm tarihidir.

5) SİGORTALILIK SÜRESİNE EKLENEN SÜRELER
5510 sayılı kanunda sigortalılık süresine ilave yapılmasına ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte, Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga kanunlara göre hak kazanılan;
- Mülga 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki itibari hizmet süreleri,
-5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar 5434 sayılı Kanunun mülga 32 nci maddesine göre verilen fiilî hizmet süresi zamları,
sigortalılık süresine ilave edilir.

Örnek: Sigortalının ilk işe giriş tarihine göre aylığa hak kazanma koşulları 25 yıl 53 yaş ve 5600 gün olarak belirlenmiştir. Sigortalının tahsis talep tarihi itibariyle 23 yıllık sigortalılık süresi mevcut olup, 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında 3 yıl itibari hizmet süresi bulunmaktadır.
İtibari hizmet süreleri sigortalılık süresine ilave edildiğinden sigortalının 23 yılı bulunmasına rağmen 3 yıl itibari hizmet süresinin bulunması nedeniyle sanki 25 yılı varmış gibi aylık bağlanır.
Sigortalılık süresi 23 yıl + 3 yıl = 26 yıl

B) PRİM ÖDEME GÜN SAYISI
5510 sayılı Kanun malüllük, yaşlılık ve ölüm aylıklarına hak kazanmada belli bir prim ödeme gün sayısını koşul olarak aramaktadır. Prim ödeme gün sayısı; malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak geçen sürelere ait gün sayısını ifade eder.

Sigortalıların günlük kazançlarının hesabında esas tutulan gün sayıları, aynı zamanda bunların prim ödeme gün sayılarını gösterir. Primlerin hesabına esas tutulan günlük kazanç sigortalının bir ay içinde prime esas tutulan kazancının otuzda biridir. Uygulamada tam çalışılan veya prim ödenen aylardaki prim ödeme gün sayısı, ayın 28, 29, 31 gün süreli olmasına bakılmaksızın 30 gün alınmaktadır. Sigortalının prim ödeme gün sayılarını;

v Zorunlu sigorta gün sayısı
v İsteğe bağlı sigorta gün sayısı
v Borçlanma gün sayısı
v İhya edilen hizmetlere ait gün sayısı
v Birleştirilen hizmetlere ait gün sayısı
v Devir sandıklarına tabi geçen hizmetlere ait gün sayısı
v Maden yeraltında geçen hizmetlerin ¼’ü
v Fiili hizmet süresi zammı
v Malul çocuğu bulunan kadın sigortalıların çalışmalarının ¼’ ü oluşturmaktadır.

1) Maden işyerlerinin yer altı işlerinde geçen çalışmalar
5510 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında; bu Kanunun yürürlük tarihinden önce bazı hükümleri yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılanlardan, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışmaya başlayan sigortalıların, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra bu işlerde geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması halinde bu çalışmalarının dörtte biri toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilir.

Örnek: İlk defa 21/05/2003 tarihinde işe giren ve Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde çalışmaya başlayan bir sigortalının maden işyerleri dışındaki işyerlerinde 3000, maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde ise 1960 prim gün sayısı bulunmaktadır. Bu sigortalının maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde geçen çalışmaları 1800 günden fazla olduğundan, bu işyerlerinde geçen çalışmaların ¼’ü toplam prim ödeme gün sayısına ilave edilir.
İlave Edilecek Gün Sayısı : 1960/4 = 490
Toplam Prim Gün Sayısı: 3000 + 1960 + 490 = 5450 ‘dir

2) Fiili hizmet süresi zammına (FHSZ) tabi çalışmalar
Fiili hizmet süresi zammı, sigortalıların Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işyeri ve/veya işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için;
a) 60 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,17),
b) 90 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,25),
c) 180 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,50),
formülü uygulanarak hesaplanır.

Örnek:
a) Çimento fabrikasının otomatik fırınlarda pişirme işlerinde (söz konusu işyerinde her 360 gün için eklenecek fiili hizmet süresi zammı 60 gündür) çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 2540 prim gün sayısı bulunmaktadır. Bu sigortalının;
ð FHSZ kapsamında eklenecek gün sayısı: 2540 x 0,17 = 431’dir.

b) Asit üretimi yapan bir fabrikanın asit yapılma safhasında (söz konusu işyerinde her 360 gün için eklenecek fiili hizmet süresi zammı 90 gündür) çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 1950 prim gün sayısı bulunmaktadır. Bu sigortalının;
ð FHSZ kapsamında eklenecek gün sayısı : 1950 x 0,25 =487’dir.

c) Yer altında tünel yapımı işinde (söz konusu işyerinde her 360 gün için eklenecek fiili hizmet süresi zammı 180 gündür) çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 2100 prim gün sayısı bulunmaktadır. Bu sigortalının;
ð FHSZ kapsamında eklenecek gün sayısı : 2100 x 0,50 = 1050’dir.

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uygulamasında, birinci fıkraya göre hesaplanan fiili hizmet süresi zammı, sigortalının;
a) Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (1) ila (9), (11), (12) ve (15) inci bentlerine göre beş yılı,
b) Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (13) ve (14) üncü bentlerine göre sekiz yılı,
geçmemek üzere prim ödeme gün sayısına eklenir. Maddenin (10) numaralı bendinde prim ödeme gün sayısına yapılacak ilavede gün sınırlaması yoktur.

Örnek 1: İlk defa 21/10/2009 tarihinde işe giren ve dalgıçlık işinde çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 7450, diğer işlerde 130 gün çalışması bulunmaktadır.Bu sigortalının;
ð FHSZ kapsamında eklenecek gün sayısı : 7450 x 0,25 = 1862 gün

1862 gün ( 5 yıl 2 ay 2 gün ) Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının 12 inci bendinde yer alan bu işyerine göre eklenecek gün sayısının tespitinde 5 yılı aşan süre dikkate alınmayacağından, toplam prim gün sayısına 1800 gün (5 yıl) ilave edilecektir.
ð Toplam Prim Gün Sayısı: 7450+130+1800(FHSZ) = 9380’ dir.

Örnek 2: Maden ocağında çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 3840, diğer işlerde 1000 prim gün sayısı bulunmaktadır. Bu sigortalının;
ð FHSZ kapsamında eklenecek gün sayısı: 3840 x 0,50 = 1920 gün

Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının 10 uncu bendinde yer alan işyerlerine göre eklenecek gün sayısının tespitinde gün sınırlaması bulunmadığından, toplam prim gün sayısına 1920 günün tamamı ilave edilecektir.

ð Toplam prim gün sayısı : 3840 + 1000+1920 (FHSZ) = 6760

3) Malul çocuğu bulunan kadın sigortalılar
5510 sayılı Kanunla getirilen yeni bir düzenlemedir. Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir. Söz konusu indirimler kadın sigortalının bu durumunu belgelendirmesi koşuluna bağlıdır. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğun varlığı sağlık kurulu raporu ile belgelenir. Raporun tarihinin Kanunun yürürlük tarihinden önce olması halinde, kadın sigortalılara bu hak Kanunun yürürlük tarihinden sonraki süreler için verilir. Malul çocuğun ölümü veya bakıma muhtaçlığının kalkması halinde, Kanunun yürürlük tarihinden ölüm tarihine veya bakıma muhtaçlığın kalktığına karar verilen sağlık kurulu rapor tarihine kadar geçen hizmetlerin dörtte biri prim ödeme gün sayısına eklenir ve emeklilik yaş hadlerinden indirilir.

Örnek 1: Kadın sigortalı ilk defa 01/01/1995 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve 01/12/2015 tarihinde yaşlılık sigortasından tahsis talebinde bulunmuştur. Kurum sağlık kurulunca sigortalının malul çocuğunun 01/04/2009 tarihi sağlık kurulu raporuna istinaden bakıma muhtaç olduğuna karar verilmiş ve sigortalının rapor tarihinden itibaren 1500 prim gün sayısının olduğu tespit edilmiştir. Sigortalının prim ödeme gün sayısı 6500 gün olup, aylık bağlama işlemlerinde dikkate alınacak toplam prim ödeme gün sayısı:
Toplam Prim Ödeme Gün Sayısına İlave Edilecek Gün: 1500/4= 375
Toplam Prim Ödeme Gün Sayısı: 6500+375 = 6875

C) YAŞ
Yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanmasına ilişkin haklardan yararlanmak için 5510 sayılı Kanunda yer alan şartlardan biri de yaş’tır. Bu koşul, yaşlılık aylığına hak kazanılması yönünden önem taşıdığı gibi, ölen sigortalının erkek çocuklarına bağlanan gelir ve aylıkların hangi yaşa kadar ödeneceğinin belirlenmesinde de etkilidir.

1) Yaşın Hesaplanması
Bir kimsenin yaşı, hesaplanması gereken tarihten (tahsis talep veya ölüm ile yasada belirtilen yaşların tamamlanma tarihleri) doğum tarihinin çıkartılması ile saptanır.

Örnek 1: 09/09/1964 doğum tarihli sigortalı 25/04/2025 tarihinde tahsis talebinde bulunmuştur. Bu sigortalının tahsis talep tarihindeki yaşı;

Tahsis Talep Tarihi : 25/04/2025
Doğum Tarihi : - 09/09/1964
Talep Tarihindeki Yaşı: 16. 07. 60 (60 yıl 7 ay 16 gün)’dür.

Örnek 2: 31/10/2030 tarihinde tahsis talebinde bulunan kadın sigortalıya 58 yaşını doldurması halinde aylık bağlanacaktır.
Tahsis Talep Tarihi : 31/10/2030
Doğum Tarihi : - 01/11/1972
Talep Tarihindeki Yaşı: 30.11. 57 (57 yıl 11 ay 30 gün)’dür.
Buradaki 11 ay 30 günün 1 yıl kabul edilerek 58 yaşın tamamlandığından söz edilemez.

Bir kimsenin belirli bir yaşını hangi tarihte doldurduğunun tespitinde, doğduğu tarih ayın kaçıncı günü ise yine o ayın o gününe rastlayan tarih itibariyle söz konusu yaşı tamamladığı kabul edilir. Yaşın doldurulduğu son ayda doğum tarihine karşılık gelen gün yoksa, yaşın tamamlandığı tarih, son ayın son günüdür.

2) Yaş hadlerinden indirim yapılması
Yaşlılık aylığından yararlanma koşullarından biri de gerek mülga kanunların yürürlükte bırakılan maddeleri gerekse 5510 sayılı Kanunun ilgili maddelerinde yaş olarak belirlenmiştir. Kanunda aşağıda belirtilen durumlarda sigortalıların emeklilik için öngörülen yaş hadlerinden indirim yapılması öngörülmüş olup, bunlar;
- Mülga 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki itibari hizmet süreleri,
-5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri,
- 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi kapsamındaki fiili hizmet süresi zamlarıdır.

Mülga 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamındaki itibari hizmet süreleri
5510 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinde 506 sayılı Kanunun mülga ek 5 inci maddesinde sayılan itibari hizmet süresi kapsamında yer alıp 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde sayılmayan işlerde, Kanunun yürürlük tarihinden önce geçen çalışma sürelerinin itibari hizmet süresi olarak değerlendirilmesinde 3600 gün prim ödeme şartı aranmayacağı belirtilmiş olup, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar bu kapsamda geçen itibari hizmet sürelerinin sigortalılık süresine ilave edilen itibari hizmet gün sayılarının, beş yıldan çok olmamak üzere yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen yaş hadlerinden de indirilmesi gerekir.

Örnek: Sigortalının ilk işe giriş tarihine göre aylığa hak kazanma koşulları 25 yıl 53 yaş ve 5600 gün olarak belirlenmiştir. 15/10/2015 tarihinde tahsis talebinde bulunan sigortalının doğum tarihi 08/01/1965 olup, 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesi kapsamında 3 yıl 2 ay 10 gün itibari hizmet süresi bulunmaktadır.

Tahsis Talep Tarihi 15 10 2015
Doğum Tarihi - 08 01 1965
07 gün 09 ay 50 yaş

Emeklilik İçin Gerekli Yaş 53
10 gün 02 ay 03
20 gün 09 ay 49 yaş Sigortalı tahsis talebinde bulunduğu tarihte 50 yaş 09 ay ve 07 gün yaşına sahip olduğundan, yaş koşulu yerine gelmiş sayılır.
Kanunun yürürlük tarihinden önce 4 (a) kapsamında itibari hizmet süresi bulunup, Kanunun yürürlük tarihinden sonra 4 (b) kapsamında çalışan ve tahsis talebinde bulunan sigortalılara Kanunun geçici 2 nci maddesine göre aylık bağlanırken, aylığa hak kazanma koşullarının 4 (b) sigortalılık haline göre belirlenmesi durumunda, itibari hizmet süreleri dikkate alınmaz. Ancak sigortalıya 4 (a) kapsamında aylık bağlanması durumunda, itibari hizmet süreleri emeklilik için aranan yaş hadlerinden indirilir ve sigortalılık süresine ilave edilir.

Fiil Hizmet Süresi Zammı Kapsamındaki Hizmetler
5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde öngörülen fiili hizmet süresi zammının yarısı üç yılı geçmemek üzere Kanunda yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen emeklilik yaş hadlerinden indirilir. Ancak yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için ölüm ve maluliyet halleri hariç 40 ıncı maddenin 10 numaralı bendinde yer alan “Yer altı İşleri” (Maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işler.) çalışan sigortalıların en az 1800 gün, diğer bentlerde yer alan sigortalıların ise en az 3600 gün işyeri ve işlerde çalışmış olmaları şarttır. Yaş haddi indirimindeki süre sınırı yer altı işlerinde çalışanlar için uygulanmaz.

Örnek 1: İlk defa 21/10/2034 tarihinde tahsis talebinde bulunan sigortalının aylığa hak kazanma yaş haddi 60’dır. Sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamında 7450, diğer işlerde 130 gün çalışması bulunmakta olup, doğum tarihi 01/01/1976’dır. Bu sigortalının söz konusu işyerinde çalışma gün sayısı 3600 günden fazla olduğu için yaş haddinden indirim uygulanır:
ð FHSZ: 7450 x 0,25 = 1862 gün
ð FHSZ Yarısı = 1862/2 = 931 (2 yıl 7 ay 1 gün)
Fiili hizmet süresi zammının yarısı 3 yılı geçmediğinden sigortalının emeklilik için öngörülen yaş haddinden 2 yıl 7 ay 1 gün indirim yapılacaktır.



Malul çocuğu bulunan kadın sigortalılar
5510 sayılı Kanunla getirilen yeni bir düzenlemedir. Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir. Söz konusu indirimler kadın sigortalının bu durumunu belgelendirmesi koşuluna bağlıdır. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğun varlığı sağlık kurulu raporu ile belgelenir. Raporun tarihinin Kanunun yürürlük tarihinden önce olması halinde, kadın sigortalılara bu hak Kanunun yürürlük tarihinden sonraki süreler için verilir. Malul çocuğun ölümü halinde, Kanunun yürürlük tarihinden ölüm tarihine kadar geçen hizmetlerin dörtte biri prim ödeme gün sayısına eklenir ve emeklilik yaş hadlerinden indirilir.

Örnek 1: Kadın sigortalının doğum tarihi 08/01/1966 olup emeklilikte aranacak yaş haddi 46’dır. Sigortalı 20/08/2011tarihinde tahsis talebinde bulunmuş olup, sürekli bakıma muhtaç çocuğundan dolayı bu kapsamda 1000 gün hizmeti bulunmaktadır. Bu durumda;
Yaş haddinden indirilecek gün sayısı:

20/05/2011
08/01/1966
12 04 45yaş

Yaştan yapılacak indirim süresi: 1000/4 = 250 è 8 ay 10 gün
46
10 08
20 03 45 Sigortalı tahsis talebinde bulunduğu tarihte en az 45 yaş 3 ay 12 günlük olmalıdır. Tahsis talep tarihinde bu koşulu yerine getirdiği anlaşılmıştır.


ÜÇÜNCÜ KISIM
MALÜLLÜK, YAŞLILIK VE ÖLÜM
SİGORTALARINDAN SAĞLANAN YARDIMLAR

Sosyal sigorta uygulamasında, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, uzun vadeli sigorta kolları arasında yer alır. Bu sigorta kollarının uzun vadeli olarak anılmasının üç nedeni vardır: Bunlardan ilki, sağlanan yardımlara hak kazanmada yasalarla belirlenen prim ödeme gün sayısı (staj süresi) ve sigortalılık süresinin ve/veya yaşın tamamlanmasının koşul olarak aranması; ikincisi, bu sigorta kollarından sağlanan yardımların genellikle bir defaya özgü yapılan bir yardım niteliğinde olmayıp koşullar devam ettikçe ödenmesine devam edilmesi; sonuncusu ise bu sigorta kollarından sağlanan temel yardımlardan olan aylıkların sigortalıların geriye yönelik 5 veya 10 takvim yılı ya da tüm sigortalılık süresindeki prime esas kazançların dikkate alınarak hesaplanmasıdır.
v Malûllük sigortası ilk defa çalışmaya başlanılan tarihten sonra malül kalan ve bu nedenle çalışma gücünü kısmen veya tamamen yitiren sigortalıların gelir kayıplarını gidermek amacı ile kurulmuş bir sigorta koludur. Bu sigorta koluna ilişkin hükümler, 5510 sayılı Kanunun Dördüncü Bölümünde 25 ila 27’nci maddeler arasında düzenlenmiştir. Malüllük, sigortasından sağlanan tek yardım, malüllük aylığı bağlanmasıdır.
v Yaşlılık sigortası yaşın ilerlemesi nedeniyle çalışma gücünün azalması sonucu gelir kayı Malûllük sigortası ilk defa çalışmaya başlanılan tarihten sonra malül kalan ve bu nedenle çalışma gücünü kısmen veya tamamen yitiren sigortalıların gelir kayıplarını gidermek amacı ile kurulmuş bir sigorta koludur. Bu sigorta koluna ilişkin hükümler, 5510 sayılı Kanunun Dördüncü Bölümünde 25 ila 27’nci maddeler arasında düzenlenmiştir. Malüllük, sigortasından sağlanan tek yardım, malüllük aylığı bağlanmasıdır.
v Sigortalının ölümü ile geride kalan hak sahibi durumundaki eş ve çocuklarla ana ve babasının uğradığı gelir kayıplarının giderilmesini amaçlayan sigorta kolu, ölüm sigortasıdır. 5510 sayılı Kanunda ölüm sigortası, Dördüncü Bölümde 32 ila 37 inci maddeler arasında düzenlenmiştir. Bu sigorta kolundan sağlanan yardımlar şunlardır:

ü Ölen sigortalının hak sahiplerine aylık bağlanması.
ü Ölen sigortalının hak sahiplerine toptan ödeme yapılması.
ü Ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.
ü Ölüm aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi.

I. MALULLÜK SİGORTASI
Malullük sigortası, ilk defa çalışmaya başlanılan tarihten sonra malul kalan ve bu nedenle çalışamaz duruma düşen ya da çalışma gücünü kısmen veya tamamen yitiren sigortalıların gelir kayıplarını gidermek üzere kurulmuş uzun vadeli bir sigorta koludur.
A) SAĞLANAN YARDIMLAR
Bu sigorta kolundan sağlanan yardım malullük aylığı bağlanmasıdır.

B) MALUL SAYILMA
Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının; (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır.
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalılar için; çalışma gücünün en az % 60'ını kaybeden veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar, malûl sayılırlar.

C) MALULLÜK AYLIĞINA HAK KAZANMA KOŞULLARI
Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;
a) 5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesine göre malûl sayılması,
b) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,
gerekir. Ancak, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
Yukarıda belirtilen şartlar, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra malullük sigortasından tahsis talebinde bulunan sigortalılar için aranacaktır. Ancak 5510 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, malullük durumlarının tespiti için talepte bulunan ve Kanunun yürürlük tarihinden sonra malul olduklarına karar verilenler hakkında 506 ve 2925 sayılı kanunlardaki diğer şartlarında taşımaları halinde bu kanunlara göre aylık bağlanacağı öngörülmüştür.
Buna göre; 4 (a) sigortalılarından 2008/Ekim ayı başından önce malullük durumlarının tespiti için sevk talebinde bulunanlardan 2008/Ekim ayı başından sonra malul olduğuna karar verilenlere toplam olarak 1800 gün veya 5 yıldan beri sigortalı bulunup sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün prim ödemeleri halinde malullük sigortasından aylık bağlanır.


rnek 1 : Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/b
Cinsiyeti : Kadın
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/01/1999
Ayrılış Tarihi : 01/12/2009
Rapor Tarihi : 18/01/2010
Tahsis Talep Tarihi : 01/12/2009
Prim Ödeme Gün Sayısı : 1800
Çalışma Gücü Kayıp Oranı: % 70
Sigortalılık Süresi : 01/12/2009
- 01/01/1999
00 11 10 ( 10 yıl 11 ay )

Sigortalının tahsis talep tarihi itibariyle prim borcu bulunmamaktadır. Aylık bağlanması için gerekli olan 10 yıllık sigortalılık süresi ve 1800 prim gün şartı oluşmuştur. Rapor tarihi tahsis talep tarihinden sonra olduğundan rapor tarihini takip eden aybaşından (01/02/2010) itibaren tarafına malullük aylığı bağlanır.




Örnek 2 : Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/b
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 01/01/2003
Ayrılış tarihi : 31/12/2009
Rapor tarihi : 15/12/2009
Tahsis talep tarihi : 31/12/2009
Prim ödeme gün sayısı : 2149
Çalışma Gücü Kayıp Oranı: % 65
Sigortalılık süresi : 31/12/2009
- 01/01/2003
30 11 6 ( 6 yıl 11 ay 30 gün)

Sigortalı malul sayılmasına rağmen, bakıma muhtaç olduğuna karar verilmemiştir. Bu durumda malullük aylığı bağlanması için gerekli olan 10 yıllık sigortalılık süre şartı yerine gelmediğinden tarafına malullük aylığı bağlanmaz.




Örnek 3 : Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/b
Cinsiyeti : Erkek
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/01/2000
Ayrılış Tarihi : 01/01/2009
Rapor Tarihi : 02/03/2009
Tahsis Talep Tarihi : 01/01/2009
Çalışma Gücü Kayıp Oranı: % 72
Prim Ödeme Gün Sayısı : 1300
Askerlik Borçlanması : 600 Gün
Askerlik Süresi : 04/07/1990-04/03/1992
Sigorta. Süresi. Başlangıcı : 01/01/2000
- 8 1
01/05/1998

Sigortalılık Süresi : 01/01/2009
- 01/05/1998
8 10 ( 10 yıl 8 ay)
Borçlanma Bedelini Ödediği Tarih: 15/03/2009

Sigortalı 10 yıllık sigortalılık süresini askerlik borçlanması ile doldurduğundan, askerlik borçlanma bedelini ödediği tarih, tahsis talep ve rapor tarihinden sonraki bir tarih olduğundan, malullük aylığı borçlanma bedelini ödediği 15/03/2009 tarihini takip eden aybaşından 01/04/2009 tarihinden itibaren başlar.

D) SEVK İŞLEMLERİ
Sevk işlemleri, Kurumca belirlenen usul ve esaslara göre yürütülür.
Sevk işlemi için müracaat eden sigortalıların;
- Kamu görevlileri hariç, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısı 1800 günden az olanların,
- Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçları bulunanların,
sevkleri yapılmaz. Ancak Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlardan prim ve prime ilişkin borçları bulunanların sevk işlemleri her türlü masrafları kendilerince ödenmek üzere yapılır.

Örnek 1: Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/a
Doğum Tarihi : 01/10/1990
Cinsiyeti : Kadın
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/10/2008
Sevk Talep Tarihi : 01/10/2013
Prim Ödeme Gün Sayısı : 1755
Sigortalının sevk için talepte bulunduğu tarihte 1800 prim gün sayısının bulunmaması nedeniyle sevk işlemi yapılmayacaktır.


Örnek 2: Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/a
Doğum Tarihi : 28/11/1973
Cinsiyeti : Erkek
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/01/2003
Sevk Talep Tarihi : 30/12/2012
Prim Ödeme Gün Sayısı : 1200
Borçlanılacak Süresi : 600 gün
Sigortalı, 1800 prim gün şartını askerlik borçlanma süresi ile tamamladığından, borçlanma talebinin alınması kaydıyla sevk işlemi yapılacaktır. Borçlanma bedelinin ödenmesi aylık bağlama işlemlerinde aranacaktır.

Örnek 3: Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/a
Doğum Tarihi : 30/02/1970
Cinsiyeti : Kadın
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/10/2008
Sevk Talep Tarihi : 01/10/2013
Prim Ödeme Gün Sayısı : 1800

Sigortalının, sevk talebinde bulunduğu tarih itibariyle, 1800 prim gün koşulunun bulunması nedeniyle sevk işlemi yapılır, ancak, sevk sonrası alınacak rapora göre sigortalı başkasının bakımına muhtaç olmazsa 10 yıllık sigortalılık süresinin bulunmaması nedeniyle malullük aylığı bağlanmaz.

E) SAĞLIK KURULU RAPORLARININ İTİRAZLAR
Aynı hastalık ve özrü nedeniyle Kurum Sağlık Kurulu tarafından malul sayılmayan sigortalıların bu karara karşı itirazda bulunmaları halinde, itiraz dilekçeleri yine Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 55 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgeleri içeren dosyası ile birlikte değerlendirilmek üzere Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna intikal ettirilir.

F) MALULLÜK AYLIĞI BAŞVURUSU VE İSTENECEK BELGELER
Malûllük aylığı bağlanabilmesi için, sigortalının malüliyetine esas oranı veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedildiği Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edildikten sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
- (a) bendi kapsamındaki sigortalıların çalıştığı işten ayrıldıktan,
- (b) bendi kapsamında bulunanların ise iş yerini kapattıktan veya devrettikten,
sonra kendisinin veya varsa vekilinin yazılı olarak Kurumun ilgili ünitesine başvurması şarttır.
4 (b) sigortalılarının kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.




G) MALULLÜK AYLIĞININ BAŞLANGICI
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların malullük aylığı;
- Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,
- Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,
takip eden ay başından itibaren başlar.
Sigortalı, işyerinden ayrıldıktan sonra Kuruma başvurarak kendisine malüllük aylığı bağlanmasını istediğinde; sevk edileceği sağlık kurulunca düzenlenecek raporun tarihi, doğal olarak dilekçe tarihinden sonraki bir tarihtir. Bu rapora göre malûl sayıldığı takdirde, kendisinden yeni bir dilekçe alınmaz ve rapor tarihini izleyen aybaşından geçerli olmak üzere aylık bağlanır.
Sigortalı, aylığın başlangıç tarihinde geçici iş göremezlik ödeneği almakta ise, malullük aylığı geçici iş göremezlik ödeneğinin verilme süresinin sona erdiği tarihten sonraki aybaşından başlar. Bağlanacak malullük aylığı sigortalının almakta olduğu geçici iş göremezlik ödeneğinden fazla ise aradaki fark, Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre tespit edilecek tarihten başlanarak verilir.
4 (b) sigortalılarına malullük aylığı bağlanabilmesi için yazılı talepte bulunduğu tarih itibarıyla genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borcunun olmaması zorunludur.
Diğer taraftan, 4(b) kapsamında geçen hizmetlerle 4 (a) ve (c) kapsamında aylık bağlanacağı durumlarda, talepte bulunulan tarihte, 4(b) kapsamında geçen hizmetlere ilişkin borcun bulunması halinde, yeni bir talep dilekçesi alınmadan, malullük aylıkları prim ve prime ilişkin her türlü borçlarını ödedikleri tarihi takip eden aybaşından başlatılır.

Örnek 1: Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/a
Sektörü : Özel
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/07/1997
Ayrılış Tarihi : 20/10/2008
Rapor Tarihi : 18/11/2008
Tahsis Talep Tarihi : 20/11/2008
Aylık Başlangıç Tarihi : 01/12/2008

Sigortalının tahsis talep tarihi rapor tarihinden sonra olduğu için malullük aylığı tahsis talebini takip eden aybaşından (01/12/2008) itibaren başlatılır.

Örnek 2: Sigortalının;
En son sigortalılık hali : 4/a
Sektörü : Kamu
İlk İşe Giriş Tarihi : 01/08/2007
Ayrılış Tarihi : 20/09/2015
Rapor Tarihi : 30/09/2015
Tahsis Talep Tarihi : 20/09/2015
Aylık Başlangıç Tarihi : 15/10/2015

Sigortalının rapor tarihi tahsis talep tarihinden sonra olduğu için malullük aylığı rapor tarihini takip eden aybaşından (15/10/2015) itibaren başlatılır.

H) MALULLÜK AYLIĞININ KESİLMESİ VE YENİDEN BAŞLAMASI
Malûllük aylığı;
1)Sigortalı olarak yeniden çalışmaya başladığı tarihi,
2) Yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladığı,
3) Kontrol muayenesi sonunda malul olmadığının tespitine esas rapor tarihini,
takip eden ödeme dönemi başında kesilir.

1. 5510 SAYILI KANUNA TABİ ÇALIŞMA
Malullük aylığı bağlanmış bulunan sigortalının, Kanuna tabi olarak yeniden çalışmaya başlaması halinde aylığı, çalışmaya başladığı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren kesilir. Bunların sosyal güvenlik destek primine tabi tutularak, aylıkları kesilmeden çalışmaları mümkün değildir.

2. KONTROL MUAYENE İŞLEMLERİ
Kontrol muayeneleri;
a) Kurum Sağlık Kurulunca ihtiyaç duyulması,
b) Kurum Sağlık Kurullarınca verilen kararlara sigortalı ve hak sahiplerinin itirazları,
c) Sigortalı ve hak sahipleri dışında bu kararlara yapılan itiraz, ihbar ve şikayetler,
ç) Kurumca yürütülen denetim ve soruşturmalarda ihtiyaç duyulması,
hallerinde, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine göre düzenlenmiş yeni tarihli sağlık kurulu raporu ve daha önce Kurum tarafından verilmiş kararlara ilişkin tüm belgelerin birlikte değerlendirilmesi ile yapılır.
Sigortalı ve hak sahibi malul çocukların kontrol muayenesini, Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten başlayarak;
a) Üç ay içinde yaptırmaları halinde, kesilen aylığın, kesildiği tarihten,
b) Üç ay geçtikten sonra yaptırmaları halinde ise almakta oldukları aylıkları rapor tarihinden sonraki ay başından,
başlanarak yeniden bağlanır.

İ) MALULLÜK SİGORTASI BAKIMINDAN ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SORUMLULUĞU
5510 sayılı Kanunla getirilen yeni bir düzenleme de, uzun vadeli sigorta kollarından malullük ve ölüm sigortasında üçüncü bir kişinin kastı sonucu sigortalının malul duruma düşmesi veya ölmesi halinde sigortalıya veya onun hak sahiplerine bağlanacak aylığın, aylığın başlangıç tarihindeki ilk peşin sermaye değerinin yarısının üçüncü kişilere rücu edilmesidir.


II. YAŞLILIK SİGORTASI

A) SAĞLANAN YARDIMLAR
Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan yardımlar;
v Yaşlılık aylığı bağlanması,
v Toptan ödeme yapılmasıdır.





B) YARALANMA KOŞULLARI
5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmadıkları, genel olarak 28 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında öngörülen yaş ve toplam prim ödeme gün sayılarının yerine getirilip getirilmediğine göre belirlenir.

1. GENEL KOŞULLAR
Yaşlılık sigortasından aylığa hak kazanmanın genel koşulları 3 bölümde incelenecektir. Bunlar;
a) 08/09/1999 (hariç) tarihinden önce sigortalı olanlar,
b) 08/09/1999 (dahil) ila 30/04/2008 (dahil) tarihleri arasında sigortalı olanlar,
c) 30/04/2008 (hariç) sonrasında sigortalı olanlar.

A. 08/09/1999 (DAHİL) TARİHİNDEN ÖNCE SİGORTALI OLANLAR
08/09/1999 tarihinden önce sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 5510 sayılı Kanunla;
4 (a) sigortalıları için; 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci ve 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci,
4 (b) sigortalıları için; 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu,
Maddeleri yürürlükte bırakılmak suretiyle mülga kanunlardaki hükümler doğrultusunda tespit edilmesi sağlanmıştır.
a. 4 (A) SİGORTALILARI AÇISINDAN
08/09/1999 tarihinden önce sigortalı olan 4 (a) sigortalılarının aylığa hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanun uygulamasında olduğu gibi geçici 81 inci maddenin A, B ve C bentlerindeki koşullara göre belirlenecektir.
Geçici 81 inci maddenin A bendi: 08/09/1999 tarihi itibariyle 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 60 ıncı maddenin (A) bendindeki seçeneklere göre yaşlılık aylığına hak kazananlar, bu tarihten sonra diledikleri tarihte emekli olabilecekleri gibi, yine bu tarih itibariyle kadın sigortalılardan 18, erkek sigortalılardan 23 yıllık sigortalılık sürelerini dolduranlar 08/09/1999 tarihinden sonra 506 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesinin 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki (A) bendindeki koşulları yerine getirerek yaşlılık aylığına hak kazanabileceklerdir. Buna göre, durumları yukarıda belirtilen sigortalılardan;
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması ve en az 5000 gün veya,
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olması, 15 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 3600 gün yahut,
- Kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, kadın ise 20, erkek ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 5000 gün,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, yaşlılık aylığına hak kazanırlar.
506/GEÇİCİ 81/A BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(KADINLAR)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
G.M.81/A
08.09.1981'den önce
--
50
5000
15
50
3600
20
--
5000


506/GEÇİCİ 81/A BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(ERKEKLER)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
GM.81/A
08.09.1976'dan önce
--
55
5000
15
55
3600
25
--
5000

Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 16/12/1957 – 50
Cinsiyeti : Kadın
İlk işe giriş tarihi : 11/1/1973
Ayrılış tarihi : 20/10/2008
Tahsis talep tarihi : 25/10/2008
Prim ödeme gün sayısı : 5000
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Sigortalılık Süresi : 35 yıl 9 ay 14 gün
Mükteza Maddesi : 506 SK. Geçici 81/A

Sigortalının ilk sigortalılık başlangıç tarihi Kanunun yürürlük tarihinden önce olduğundan, aylığa hak kazanma koşulları son tabi olduğu sigortalılık hali esas alınarak mülga kanun hükümlerine göre tespit edilir. En son 4 (a) kapsamında sigortalı olması nedeniyle mülga 506 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan geçici 81 inci maddesine göre değerlendirme yapılacaktır.
Buna göre;
08/09/1999 tarihindeki sigortalılık durumu:
08 09 1999
11 01 1973
27 07 26 (26 yıl 7 ay 27 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
Kadın sigortalının söz konusu tarihte 18 yıldan fazla sigortalılık süresinin bulunması nedeniyle 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 60 ıncı maddesindeki (A-a) şartlara göre 50 yaş ve 5000 prim gün sayısı şartlarını yerine getirdiğinden yaşlılık aylığına hak kazanır.

Örnek 2: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 01/07/1955- 55
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 01/03/1975
Ayrılış tarihi : 31/12/1995
Tahsis talep tarihi : 10/07/2010
Prim ödeme gün sayısı : 3600
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Sigortalılık Süresi : 35 yıl 4 ay 9 gün
Mükteza Maddesi : 506 SK. Geçici 81/A
En son 4 (a) kapsamında sigortalı olması nedeniyle mülga 506 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan geçici 81 inci maddesine göre değerlendirme yapılacaktır. Buna göre;

08/09/1999 tarihindeki sigortalılık durumu:
08 09 1999
01 03 1975
07 06 24 (24 yıl 6 ay 7 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
Erkek sigortalının söz konusu tarihte 23 yıldan fazla sigortalılık süresinin bulunması nedeniyle 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 60 ıncı maddesindeki (A-b) şartlara göre 55 yaş, 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim gün sayısı şartlarını yerine getirdiğinden yaşlılık aylığına hak kazanır.

Geçici 81 inci maddenin B bendi: 4759 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle 506 sayılı Kanunun geçici 81'inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinde yapılan değişiklikle 23/05/2002 tarihi itibariyle belirlenecek olan sigortalılık sürelerine göre, sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları yeniden düzenlenmiştir. Aşağıdaki tablolarda (Tablo 3 ve 4) kadın ve erkekler için sigortalılık başlangıç tarihlerine göre geçici 81 inci maddenin (B) bendine göre aylığa hak kazanma sigortalılık süresi, yaş ve gün sayısı koşulları belirlenmiştir.

506/GEÇİCİ 81/B BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(KADINLAR)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
GM.81-B
09.09.1981 - 23.05.1984
20
40
5000
24.05.1984 - 23.05.1985
20
41
5000
24.05.1985 - 23.05.1986
20
42
5075
24.05.1986 - 23.05.1987
20
43
5150
24.05.1987 - 23.05.1988
20
44
5225
24.05.1988 - 23.05.1989
20
45
5300
24.05.1989 - 23.05.1990
20
46
5375
24.05.1990 - 23.05.1991
20
47
5450
24.05.1991 - 23.05.1992
20
48
5525
24.05.1992 - 23.05.1993
20
49
5600
24.05.1993 - 23.05.1994
20
50
5675
24.05.1994- 23.05.1995
20
51
5750
24.05.1995 - 23.05.1996
20
52
5825
24.05.1996 - 23.05.1997
20
53
5900
24.05.1997 - 23.05.1998
20
54
5975
24.05.1998 - 23.05.1999
20
55
5975
24.05.1999 - 08.09.1999
20
56
5975

506/GEÇİCİ 81/B BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(ERKEKLER)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
GM.81-B
09.09.1976 - 23.05.1979
25
44
5000
24.05.1979 - 23.11.1980
25
45
5000
24.11.1980 - 23.05.1982
25
46
5075
24.05.1982 - 23.11.1983
25
47
5150
24.11.1983 - 23.05.1985
25
48
5225
24.05.1985 - 23.11.1986
25
49
5300
24.11.1986 - 23.05.1988
25
50
5375
24.05.1988 - 23.11.1989
25
51
5450
24.11.1989 - 23.05.1991
25
52
5525
24.05.1991 - 23.11.1992
25
53
5600
24.11.1992 - 23.05.1994
25
54
5675
24.05.1994- 23.11.1995
25
55
5750
24.11.1995 - 23.05.1997
25
56
5825
24.05.1997 - 23.11.1998
25
57
5900
24.11.1998 - 08.09.1999
25
58
5975

Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 30/10/1965- 43
Cinsiyeti : Kadın
İlk işe giriş tarihi : 1/4/1987
Ayrılış tarihi : 30/10/2008
Tahsis talep tarihi : 1/11/2008
Prim ödeme gün sayısı : 7470
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Sigortalılık Süresi : 21 yıl 7 ay
Mükteza Maddesi : 506 SK. Geçici 81/B

Sigortalının ilk sigortalılık başlangıç tarihi Kanunun yürürlük tarihinden önce olduğundan, aylığa hak kazanma koşulları son tabi olduğu sigortalılık hali esas alınarak mülga kanun hükümlerine göre tespit edilir. En son 4 (a) kapsamında sigortalı olması nedeniyle mülga 506 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan geçici 81 inci maddesinin önce (A) bendine göre 08/09/1999 tarihi itibariyle, sonra da (C-a) bendine göre 23/05/2002 tarihi itibariyle sigortalılık süresine göre değerlendirme yapılacaktır. Buna göre;

08/09/1999 tarihindeki sigortalılık durumu:

08 09 1999
01 04 1987
07 05 12 (12 yıl 5 ay 7 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
Kadın sigortalının söz konusu tarihte 18 yıldan az sigortalılık süresinin bulunması nedeniyle bu defa 23/05/2002 tarihindeki sigortalılık süresine bakılır.

23/05/2002 tarihindeki sigortalılık durumu:

23 05 2002
01 04 1987
22 01 15 (15 yıl 1 ay 22 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)

23/05/2002 tarihindeki yaşı

23 05 2002
30 10 1965
23 06 36 (36 yaş)

506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin (C-a) bendine göre 23/05/2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresi, 50 yaş ve en az 3600 prim gün sayısı şartlarının oluşup oluşmadığına bakılır. Sigortalının 50 yaş şartı oluşmadığından, bu defa yine 15 yıl 1 ay 22 gün sigortalılık süresi dikkate alınarak geçici 81 inci maddenin (B) bendine göre aylığa hak kazanma koşullarına bakılır. Kadın sigortalının aylığa hak kazanma koşulları 20 yıl sigortalılık süresi, 43 yaş, 5150 prim gün sayısı olduğundan ve tahsis talep tarihinde bu şartlar yerine geldiğinden aylık bağlanır.

Örnek 2 : Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 30/10/1955- 53
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 12/8/1980
Ayrılış tarihi : 31/12/2008
Tahsis talep tarihi : 1/1/2009
Prim ödeme gün sayısı : 5010
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Sigortalılık süresi : 28 yıl 4 ay 19 gün
Mükteza Maddesi : 506 SK. Geçici 81/B

En son 4 (a) kapsamında sigortalı olması nedeniyle mülga 506 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan geçici 81 inci maddesinin önce (A) bendine göre 08/09/1999 tarihi itibariyle, daha sonra da (B) bendine göre 23/05/2002 tarihi itibariyle sigortalılık süresine göre değerlendirme yapılacaktır. Buna göre;



08/09/1999 tarihindeki sigortalılık durumu:
08 09 1999
12 08 1980
26 00 19 (19 yıl 26 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
Erkek sigortalının söz konusu tarihte 23 yıldan az sigortalılık süresinin bulunması nedeniyle bu defa 23/05/2002 tarihindeki sigortalılık süresine bakılır.

23/05/2002 tarihindeki sigortalılık durumu:

23 05 2002
12 08 1980
11 09 21 (21 yıl 9 ay 11 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)

23/05/2002 tarihindeki yaşı:

23 05 2002
30 10 1955
23 06 46 (46 yaş)

506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin (C-a) bendine göre 23/05/2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresi, 55 yaş ve en az 3600 prim gün sayısı şartlarının oluşup oluşmadığına bakılır. Sigortalının 55 yaş şartı oluşmadığından, bu defa yine 21 yıl 9 ay 11 gün sigortalılık süresi dikkate alınarak geçici 81 inci maddenin (B) bendine göre aylığa hak kazanma koşullarına bakılır. Erkek sigortalının aylığa hak kazanma koşulları 25 yıl sigortalılık süresi, 45 yaş, 5000 prim gün sayısı olduğundan ve tahsis talep tarihinde bu şartlar yerine geldiğinden aylık bağlanır.

Geçici 81 inci maddenin C bendi:
4759 sayılı Kanunla 24/05/2002 tarihinden geçerli olmak üzere geçici 81’inci maddenin (C) bendinin (a) alt bendinde yapılan değişiklikle 15 yıl + 50/55 yaş + 3600 gün koşuluna göre yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 08/09/1999 tarihinden 23/05/2002 tarihine kaydırılmış, ayrıca (b) alt bendinde yapılan düzenlemeyle de bu tarihten sonra emekli olacaklar için 15 yıl, 3600 gün ve 50/55 yaş şartlarını yerine getirecekleri tarihe göre kademeli geçiş süreci öngörülmüştür.

Buna göre, 23/05/2002 tarihinde 15 yıldan beri sigortalı olup kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını dolduran ve sigortalılık süresince en az 3600 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunan sigortalılar, belirtilen tarihten sonra diledikleri zaman tahsis talebinde bulunmaları halinde yaşlılık aylığına hak kazanabileceklerdir.

23/05/2002 tarihinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları aşağıdaki tabloda hangi tarih aralığında yerine getiriyorsa o yaşlarda aylığa hak kazanacaklardır. Sigortalının yaşlılık aylığına hak kazanacağı kademeli yaş haddi; bu şartlardan (50/55 yaş + 15 yıl + 3600 gün) hangisi en son sağlanmış ise bunun sağlandığı tarihe göre belirlenmelidir.




506/GEÇİCİ 81/C BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(KADINLAR)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
GM.81-C
15 YIL + 50/55 YAŞ +
3600 GÜN
ŞARTININ YERİNE
GETİRİLDİĞİ TARİH



G.M.81/C-a
23.05.2002'den önce
15
50
3600
G.M.81/C-ba
24.05.2002 - 23.05.2005
15
52
3600
G.M.81/C-bb
24.05.2005 - 23.05.2008
15
54
3600
G.M.81/C-bc
24.05.2008 - 23.05.2011
15
56
3600
G.M.81/C-bd
24.05.2011 - -------
15
58
3600





506/GEÇİCİ 81/C BENDİNE GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
(ERKEKLER)
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİEN AZ
No
Madde No
SigortalılıkSüresi
Yaşı
GünSayısı
506/4759
GM.81-C
15 YIL + 50/55 YAŞ +
3600 GÜN
ŞARTININ YERİNE
GETİRİLDİĞİ TARİH



G.M.81/C-a
23.05.2002'den önce
15
55
3600
G.M.81/C-ba
24.05.2002 - 23.05.2005
15
56
3600
G.M.81/C-bb
24.05.2005 - 23.05.2008
15
57
3600
G.M.81/C-bc
24.05.2008 - 23.05.2011
15
58
3600
G.M.81/C-bd
24.05.2011 - 23.05.2014
15
59
3600
G.M.81/C-be
24.05.2014'den sonra
15
60
3600



Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 1/8/1950- 58
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 15/1/1990
Ayrılış tarihi : 1/7/2008
Tahsis talep tarihi : 2/8/2008
Prim ödeme gün sayısı : 3600
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Sigortalılık süresi : 20 yıl 11 ay 1 gün
Mükteza Maddesi : 506 SK. Geçici 81/C-bb

Sigortalının ilk sigortalılık başlangıç tarihi Kanunun yürürlük tarihinden önce olduğundan, aylığa hak kazanma koşulları son tabi olduğu sigortalılık hali esas alınarak mülga kanun hükümlerine göre tespit edilir. En son 4 (a) kapsamında sigortalı olması nedeniyle mülga 506 sayılı Kanunun yürürlükte bırakılan geçici 81 inci maddesinin önce (A) bendine göre 08/09/1999 tarihi itibariyle, sonra da (C-a) bendine göre 23/05/2002 tarihi itibariyle sigortalılık süresine göre değerlendirme yapılacaktır. Buna göre;

08/09/1999 tarihindeki sigortalılık durumu:
08 09 1999
15 01 1990
23 07 9 (9 yıl 7 ay 23 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
Erkek sigortalının söz konusu tarihte 23 yıldan az sigortalılık süresinin bulunması nedeniyle bu defa 23/05/2002 tarihindeki sigortalılık süresine bakılır.

23/05/2002 tarihindeki sigortalılık durumu:
23 05 2002
15 01 1990
08 04 12 (12 yıl 4 ay 8 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
23/05/2002 tarihindeki yaşı:
23 05 2002
01 08 1950
22 09 51 (51 yaş)
23/05/2002 tarihindeki günü: 3000 gün

506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin (C-a) bendine göre 23/05/2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresi, 55 yaş ve en az 3600 prim gün sayısı şartlarının oluşup oluşmadığına bakılır. Sigortalının bu şartların hiç birinin 23/05/2002 tarihinde yerine gelmediği anlaşılmıştır. Şartların oluştuğu tarihlere bakıldığında;

Sigortalılık Süresi : 15 01 1990 Yaşı: 01 08 1950
15 55
15 01 2005 01 08 2005

Gün: 3600 prim ödeme gün koşulu 2004 yılında yerine gelmiştir.

Sigortalının aylık bağlanması için aranan 55 yaş 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim gün sayısı koşullarının yerine geldiği en geç tarih 01/08/2005 olduğundan, bu tarih geçici 81 inci maddenin C bendinin (bb) alt bendinde belirtilen 24/05/2005-23/05/2008 tarih aralığına tekabül ettiğinden, bu aralıkta erkek sigortalı için aranan 57 yaş şartını tahsis talep tarihinde yerine getirdiğinden aylık bağlanır.

b. 4 (B) SİGORTALILARI AÇISINDAN;
4447 sayılı Kanunla 1479 sayılı Kanuna eklenen geçici 10 uncu maddenin yürürlüğe girdiği 01/10/1999 tarihinden itibaren kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve 25 tam yıl sigorta primi ödeyip, prim ve her türlü borçlarını ödeyerek yazılı talepte bulunması gerekir.
Kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını dolduran ve en az 15 tam yıl sigorta primi ödeyen sigortalılara da kısmi yaşlılık aylığı bağlanır.
Ancak 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan hükümlere göre bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşı (01/10/1999) itibariyle aylık bağlanmasına hak kazanmalarına iki tam yıl veya daha az kalan sigortalıların tam veya kısmi yaşlılık aylığı talep hakları saklıdır.

i. 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşı itibariyle (1/10/1999) 15 tam yıl prim ödeme süresiyle kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmayanlar.
Bunlar için 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde kademeli geçiş süreci öngörülmüştür. 01/10/1999 tarihi itibariyle 15 tam yıl prim ödeme süresi ile kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurma koşulunu bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren,
1479 sk.geçici 10. Mad./Birinci fıkra

KANUN ÇIKTIĞI TARİHTE EMEKLİLİĞİNE
KALAN SÜRE(01/10/1999 tarihi itibariyle)
YAŞ
PRİM ÖDEME SÜRESİ
Kadın
Erkek
2-4 Yıl arasında olanlar
51
56
15 Yıl
4-6 Yıl arasında olanlar
52
56
15 Yıl
6-8 Yıl arasında olanlar
53
57
15 Yıl
8-10 Yıl arasında olanlar
54
57
15 Yıl
10 Yıldan fazla olanlar
56
58
15 Yıl

şartlarını yerine getirerek talepte bulunmaları halinde, yaşlılık aylığı bağlanır.
Kısmi aylıklarda; sigortalının 1/10/1999 tarihinde hem hizmetinin hem de yaşının değerlendirilmesi gerekmekte olup, bunlardan hangisinde emekliliğin dolmasına gereken süre fazla ise o sürenin geçiş süresinde değerlendirilmesi gerekir.

Buna göre;
Kanunun öngördüğü yaş (kadın ise 50, erkek ise 55) tamamlanıp hizmet süresi tamamlanmamış ise (15 tam yıl) hizmet süresini tamamlaması için gereken süre kadar beklenip o tarihteki yaşı esas alınır.




Örnek : Sigortalının
Doğum Tarihi : 20/08/1944
Sigortalılık Başlangıç Tarihi : 16/10/1986
Cinsiyeti : Erkek


01/10/1999 tarihindeki hizmet süresi Emekliliğe Kalan Süre

01/10/1999 15
16/10/1986 15 11 12
15 11 12 ( 12 yıl 11 ay 15 gün) 15 00 02

01/10/1999 tarihindeki yaşı

01/10/1999
20/08/1944
11 01 55 yaş

Emekliliğine 2 yıl 15 gün kalan sigortalının emeklilik yaşı 56 yaş olup, sigortalı bu hizmet süresini doldurduğunda 56 yaş şartı da yerine geleceğinden, 15 tam yıl ve 56 yaş şartlarıyla emekli olur.

ii. 01/06/2002 tarihi itibariyle kadın ise 20, erkek ise 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmayanlar
1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle, bu fıkra 4759 sayılı Kanunla yeniden düzenlenmiş ve bu defa sigortalıların 01/06/2002 tarihi itibariyle kadın ise 20, erkek ise 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmalarına kalan süreye göre emeklilik yaş hadleri kademelendirilmiştir.

















1479 sk. Geçici 10 / İkinci fıkrası (değişik)
KADIN
EMEKLİLİK YAŞI
ERKEK
EMEKLİLİK YAŞI
2 tam yıl veya daha az

40
2 tam yıl veya daha az
44
3 tam yıl veya daha az

41
3 yıl 6 ay veya daha az
45
3 tam yıldan fazla,
4 tam yıl veya daha az
42
3 yıl 6 aydan fazla,
5 tam yıl veya daha az
46
4 tam yıldan fazla,
5 tam yıl veya daha az
43
5 yıldan fazla,
6 yıl 6 aydan veya daha az
47
5 tam yıldan fazla,
6 tam yıl veya daha az
44
6 yıl 6 aydan fazla,
8 tam yıl veya daha az
48
6 tam yıldan fazla,
7 tam yıl veya daha az
45
8 tam yıldan fazla,
9 yıl 6 ay veya daha az
49
7 tam yıldan fazla,
8 tam yıl veya daha az
46
9 yıl 6 aydan fazla,
11 tam yıl veya daha az
50
8 tam yıldan fazla,
9 tam yıl veya daha az
47
11 tam yıldan fazla,
12 yıl 6 ay veya daha az
51
9 tam yıldan fazla,
10 tam yıl veya daha az
48
12 yıl 6 aydan fazla,
14 tam yıl veya daha az
52
10 tam yıldan fazla,
11 tam yıl veya daha az
49
14 tam yıldan fazla,
15 yıl 6 ay veya daha az
53
11 tam yıldan fazla,
12 tam yıl veya daha az
50
15 yıl 6 aydan fazla,
17 tam yıl veya daha az
54
12 tam yıldan fazla,
13 tam yıl veya daha az
51
17 tam yıldan fazla,
18 yıl 6 ay veya daha az
55
13 tam yıldan fazla,
14 tam yıl veya daha az
52
18 yıl 6 aydan fazla,
20 tam yıl veya daha az
56
14 tam yıldan fazla,
15 tam yıl veya daha az
53
20 tam yıldan fazla,
21 yıl 6 ay veya daha az
57
15 tam yıldan fazla,
16 tam yıl veya daha az
54
21 yıl 6 aydan fazla,
22 tam yıl
58
16 tam yıldan fazla veya 17 tam yıl
55




Buna göre; 01/06/2002 tarihi itibariyle kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl prim ödemelerine 2 tam yıl veya daha az kalanlara kadın için 40, erkek için 44, yaşını doldurmaları halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

Örnek 1 : Sigortalının
Doğum Tarihi : 11/10/1959
Sigortalılık Başlangıç Tarihi : 21/04/1977
Cinsiyeti : Erkek

01/06/2002 tarihindeki hizmet süresi

01/06/2002
21/04/1977
10 01 25 ( 25 yıl 1 ay 10 gün)

01/06/2002 tarihindeki yaşı

01/06/2002
11/10/1959
21 07 42 yaş
Sigortalı 25 tam yıl hizmet süresini doldurmakla birlikte emeklilik için aranan 44 yaş şartını yerine getirmemiştir. 44 yaşını doldurduğunda emekli olur.

Örnek 2 : Sigortalının
Doğum Tarihi : 16/03/1963
Sigortalılık Başlangıç Tarihi : 01/12/1980
Cinsiyeti : Kadın

01/06/2002 tarihindeki hizmet süresi

01/06/2002
01/12/1980
00 06 21 ( 21 yıl 6 ay )

01/06/2002 tarihindeki yaşı

01/06/2002
16/03/1963
15 02 39 yaş

Yaşlılık aylığı bağlanması için 20 tam yıl hizmet süresini dolduran kadın sigortalıya 40 yaşını doldurması halinde aylık bağlanır.



Örnek 3 : Sigortalının
Doğum Tarihi : 11/09/1963
Sigortalılık Başlangıç Tarihi : 01/12/1982
Cinsiyeti : Kadın

01/06/2002 tarihindeki hizmet süresi

01/06/2002
01/12/1982
00 06 19 ( 19 yıl 6 ay )

01/06/2002 tarihindeki yaşı

01/06/2002
16/03/1962
15 02 39 yaş

Yaşlılık aylığı bağlanması için sigortalının 20 tam yıl hizmet süresi ile 40 yaşını doldurması halinde aylık bağlanır.


B. 08/09/1999 (DAHİL) İLA 30/04/2008 (DAHİL) TARİHLERİ ARASINDA SİGORTALI OLANLAR,
a. 4 (A) SİGORTALILARI AÇISINDAN
4447 sayılı Kanunla 506 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesinin (A) fıkrasındaki yaşlılık aylığına hak kazanma seçenekleri üçten ikiye indirilerek, 08/09/1999 (dahil) tarihinden sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için;
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7000 gün veya,
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün,
malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak seçeneklerinden birinin yerine getirilmesi öngörülmüştür.

5510/GEÇİCİ 9-BİRİNCİ FIKRASINA GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
İlgili Kanun
Sigortalılık Süresinin Başlangıcı
Tahsis Talep Tarihindeki En Az
Sigortalılık Süresi
Yaş
Gün Sayısı
No
Madde No
Kadın
Erkek
Kadın
Erkek
5510
GM.9/Bir
08.09.1999 - 30.04.2008 (dahil)
-----
----
58
60
7000
25
25
58
60
4500



Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 3/5/1971- 58
Cinsiyeti : Kadın
İlk işe giriş tarihi : 1/10/1999
Ayrılış tarihi : 30/8/2019
Tahsis talep tarihi : 4/5/2029
Prim ödeme gün sayısı : 7120
En son Sigortalılık Hali : 4 (a)
Mükteza Maddesi : 5510 SK. Geçici 9/Bir
4 (a) kapsamındaki kadın sigortalının ilk sigortalılık başlangıç tarihi Kanunun yürürlük tarihinden önce 08/09/1999 ila 30/04/2008 tarihleri arasında olduğundan, 5510 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre değerlendirme yapılır. Tahsis talep tarihinde 58 yaş ve 7000 prim gün sayısı şartları yerine geldiğinden sigortalı aylığa hak kazanır.

b. 4 (B) SİGORTALILARI AÇISINDAN
5510 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında 4 (b) kapsamında olup, 8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar;
- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya
- Kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanırlar.

Örnek 1 : Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 2/4/1972- 58
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 1/1/2003
Ayrılış tarihi : 30/6/2030
Tahsis talep tarihi : 30/6/2030
Prim ödeme gün sayısı : 9200
Sigortalılık Süresi : 27 yıl 5 ay 29 gün
En son Sigortalılık Hali : 4 (b)
Mükteza Maddesi : 5510 SK. Geçici 9/İki


5510/GEÇİCİ 9-İKİNCİ FIKRASINA GÖRE AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
İlgili Kanun
Sigortalılık Süresinin Başlangıcı
Tahsis Talep Tarihindeki En Az
Sigortalılık Süresi
Yaş
Gün Sayısı
No
Madde No
Kadın
Erkek
Kadın
Erkek
5510
GM.9/2
09.09.1999 - 30.04.2008 (dahil)
25
25
58
60
9000
15
15
60
62
5400


C. 30/04/2008 (HARİÇ) SONRASINDA SİGORTALI OLANLAR.
5510 sayılı Kanunla genel hükümler yönünden ilk defa bu Kanuna göre sigortalı sayılanlara yaşlılık sigortasından aylık bağlama şartları 28 inci maddede düzenlenmiştir.
Buna göre, ilk defa 01/05/2008 tarihi itibariyle sigortalı olanlardan;
- 4(a) sigortalıları için kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7200 gün,
- 4 (b) sigortalıları için kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 9000 gün,
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 12/5/1990 -58
Cinsiyeti : Kadın
İlk işe giriş tarihi : 20/6/2008
Prim ödeme gün sayısı : 8270
PÖGS koşulunun oluştuğu tarih : 20/6/2028
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Ayrılış tarihi : 30/7/2032
Tahsis talep tarihi : 13/5/2048
Mükteza maddesi : 5510 SK Mad.28/İki- a

Sigortalı 30/04/2008 tarihinden sonra ilk defa çalışmaya başladığı için, yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları Kanunun geçici 7 nci maddesinin son fıkrası gereğince 28 inci maddenin ikinci fıkrasına göre değerlendirilir. Sigortalı söz konusu fıkranın (a) bendine göre aylık bağlanması için aranan 7200 prim gün sayısı koşulunu 20/6/2028 tarihinde yerine getirdiğinden, fıkranın (b) bendindeki kademeli yaş koşullarına bakılmaz. Kadın sigortalı için aranan 58 yaş 7200 prim gün şartını tahsis talep tarihinde yerine getirdiğinden aylık bağlanır.

Örnek 2: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 23/8/1991-60
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 1/9/2009
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Prim ödeme gün sayısı : 7200
PÖGS koşulunun oluştuğu tarih : 3/10/2039
Ayrılış tarihi : 3/10/2039
Tahsis talep tarihi : 3/10/2051
Mükteza maddesi : 5510 SK Mad.28/İki-b

Sigortalının, ilk defa çalışmaya başladığı tarih 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra olduğu için aylığa hak kazanma koşulları 28 inci maddeye göre değerlendirilir. Sigortalı söz konusu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendine göre aylık bağlanması için aranan 7200 prim gün sayısı koşulunu 3/10/2039 tarihinde yerine getirdiğinden, fıkranın (b) bendindeki kademeli yaş koşullarına bakılır. Erkek sigortalının 01/01/2038-31/12/2039 tarihleri arasında gün koşulunu yerine getirmesi nedeniyle tahsis talep tarihinde yaşının 62 olması gerekir. Ancak sigortalı tahsis talep tarihinde 60 yaşında olduğundan, yaş koşulu yerine gelmediğinden aylığa hak kazanamaz.

5510/28 İNCİ MADDESİNİN İKİ VE ÜÇÜNCÜ FIKRALARINA GÖRE AYLIĞA
HAK KAZANMA KOŞULLARI
İLGİLİ KANUN
4 (a) sigortalıları için 7200, 4 (b) sigortalıları için 9000 prim gün sayısı koşulunun oluştuğu tarih
TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİ EN AZ
No
Madde No
Yaş
Gün Sayısı
Kadın
Erkek
(4/a) Sigortalıları
(4/b) Sigortalıları



5510

28/İki a
01.05.2008 - 31.12.2035
58
60
7200
9000
28/ üç
01.05.2008 - 31.12.2035
61
63
5400
5400
28/İki b ve üç
01.01.2036 - 31.12.2037
59
61
7200
9000
62
64
5400
5400
01.01.2038 - 31.12.2039
60
62
7200
9000
63
65
5400
5400
01.01.2040 - 31.12.2041
61
63
7200
9000
64
65
5400
5400
01.01.2042 - 31.12.2043
62
64
7200
9000
65
65
5400
5400
01.01.2044 – 31.12.2045
63
65
7200
9000
65
65
5400
5400
01.01.2046 – 31/12/2047
64
65
7200
9000
65
65
5400
5400
01.01.2048
65
65
7200
9000
65
65
5400
5400

4 (a) SİGORTALILARI İÇİN 5510/GEÇİCİ 6-YEDİNCİ FIKRA (B) BENDİNE GÖRE AYLIĞA
HAK KAZANMA KOŞULLARI
İLGİLİ KANUN
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI

TAHSİS TALEP TARİHİNDEKİ EN AZ
No
Madde No
Yaş
GünSayısı
Kadın
Erkek
5510
Geçici 6/Yedi-b
01.05.2008 - 31.12.2008
61
63
4600
01.01.2009 - 31.12.2009
61
63
4700
01.01.2010 - 31.12.2010
61
63
4800
01.01.2011 - 31.12.2011
61
63
4900
01.01.2012 - 31.12.2012
61
63
5000
01.01.2013 - 31.12.2013
61
63
5100
01.01.2014 - 31.12.2014
61
63
5200
01.01.2015 - 31.12.2015
61
63
5300
01.01.2016 -
61
63
5400
2) ÖZEL KOŞULLAR
5510 sayılı Kanunla, sigortalı olarak işe başlamadan önce malûl olan, çalışma gücü kaybı oranı %60’ın altında bulunan, erken yaşlanan, maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışan sigortalılar ile kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanlar korunarak, bunlara daha kolay şartlarla emekli olabilme olanağı sağlanmıştır.

A. 2008/EKİM AYI BAŞINDAN ÖNCE SİGORTALI OLANLAR
1. Maden İşyerlerinin Yeraltı İşlerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında; bu Kanunun yürürlük tarihinden önce bazı hükümleri yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı sayılanlardan;
a) En az 20 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde sürekli çalışan ve bu işlerde en az 5000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara yazılı talepleri halinde 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığı bağlanır.
b) En az 25 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yer altı işlerinde yeraltı münavebeli işlerinde çalışan ve bu işlerde en az 4000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara da 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın 8100 gün prim ödemiş sigortalılar gibi yaşlılık aylığı bağlanır.
c) 50 yaşını dolduran ve malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi çalışmalarının en az 1800 gününü Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işlerinde geçirmiş olan sigortalılara da sigortalı olarak işe giriş tarihi 08/09/1999 dan önce olanlara 5000 gün veya 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 gün, sigortalı olarak işe giriş tarihi 08/09/1999 dan sonra olanlara ise 7000 gün veya 25 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4500 prim gün sayısı koşullarının yerine gelmesi halinde, yaşlılık aylığı bağlanır.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce belirtilen işlerde çalışmaya başlayan sigortalıların, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra bu işlerde geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması halinde bu çalışmalarının dörtte biri toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilir. Bunlar için malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, sigortalının prime esas kazancının % 23’üdür. Bunun % 9’u sigortalı hissesi, % 14’ü de işveren hissesidir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa maden işyerlerinin yeraltı veya yeraltı münavebeli işlerde çalışmaya başlayanlar hakkında, bu Kanunun fiili hizmet zammı süresine ait hükümleri uygulanır.

Örnek:
Doğum tarihi ve yaşı : 01/08/1960-49
İlk işe giriş tarihi : 01/01/1982
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Prim ödeme gün sayısı : 4400 (yer altı munavebeli) 500 (normal)
İlave edilecek gün sayısı : 4400/4=1100
Toplam gün sayısı : 4400+1100+500=6000
Ayrılış tarihi : 01/04/2009
Tahsis talep tarihi : 01/04/2009
Mükteza maddesi : 5510 sk.md geçici 9/Beş-b

Sigortalılık Süresi : 01 04 2009
01 01 1982
03 27 yıl

Sigortalı Kanunun yürürlük tarihinden önce maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışmış ve Kanunun yürürlük tarihinden sonra tahsis talebinde bulunmuştur. Sigortalının aylığa hak kazanma koşulları Kanunun geçici 6 ncı maddesinin (b) bendine göre belirlenir. Aranacak şartlar; 25 yıllık sigortalılık süresi ve maden işyerlerinin yer altı işlerinde münavebeli olarak en az 4000 gün çalışma.
Sigortalı tahsis talebinde bulunduğu tarihte 27 yıllık sigortalılık süresi ve 4400 günü yer altı münavebeli işler olmak üzere toplam 6000 prim gün sayısı bulunduğundan tarafına aylık bağlanır.

5510 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 9/ALTINCI FIKRASINA GÖRE
MADEN İŞYERLERİNİN YER ALTI İŞLERİNDE ÇALIŞAN SİGORTALILARIN
YAŞLILIK AYLIĞINDAN YARARLANMA ŞARTLARI
İLGİLİ
KANUN
KANUN MADDESİ
SİGORTALILIK SÜRESİNİNBAŞLANGIÇ TARİHİ
ÇALIŞMANIN
TAHSİS TALEP TARİHİNDE EN AZ
Niteliği
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
Yaş
SigortalılıkSüresi
Gün Sayısı
5510
Geçici
9/Altı
08.09.1999'
dan önce
Sürekli veya Münavebeli

1800
50
--
5000

1800
50
15
3600
09.09.1999 -30.09.2008
Sürekli veya Münavebeli

1800
50
--
7000

1800
50
25
4500
2008/EKİM'
den önce
Sürekli
20
5000

20
5000
Münavebeli
25
4000

25
4000


2. Sigortalı Olarak İşe Başlamadan Önce Malûl Olanlar
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce ilk defa sigortalı olanlardan, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 53 üncü maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılar, yaşları ne olursa olsun en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.

3. Sakatlık Nedeniyle Vergi İndiriminden Yararlananlar
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3689 sayılı Kanunla değişik 31inci maddesinin 3 üncü fıkrasına göre çalışma gücünün en az % 40’ını kaybetmek suretiyle sakatlık indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda bulunan sigortalılar, en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları pirimi ödeme şartlarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmakta idiler.(506 SK. M 60/C-b).








506 SK.M.60/c-b, GM.87 5510 SK.GEÇ.M.10/İKİ MADDELERİNE
GÖRE SAKATLIĞI NEDENİYLE VERGİ İNDİRİMİNDEN
YARARLANANLARIN AYLIĞA HAK KAZANMA KOŞULLARI
SİGORTALILIK SÜRESİNİN BAŞLANGICI
I.DERECE SAKAT
II.DERECE SAKAT
III.DERECE SAKAT
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
06/08/1991'den önce
15
3600
15 yıl
3600
15
3600
07/08/1991 - 06/08/1994
15
3600
15 yıl 8 ay
3680
16
3760
07/08/1994 - 06/08/1997
15
3600
16 yıl 4 ay
3760
17
3920
07/08/1997 - 06/08/2000
15
3600
17 yıl
3840
18
4080
07/08/2000 - 06/08/2003
15
3600
17 yıl 8 ay
3920
19
4240
06/08/2003 - .10.2008
15
3600
18 yıl
4000
20
4400

Buna göre 2008/Ekim ayıbaşından önce sigortalı olanlardan sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlandığını bu tarihten önce veya sonra tespit ettirenlere yukarıda belirtilen şartlarla 506 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık bağlanır.
Örnek : Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 3/12/1974
Cinsiyeti : Erkek
İlk işe giriş tarihi : 1/1/1994
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Prim ödeme gün sayısı : 3950
Ayrılış tarihi : 1/11/2011
Rapor tarihi : 9/10/2009
Sakatlık derecesi : %70
Tahsis talep tarihi : 1/11/2011
Sigortalılık Süresi : 17 yıl 10 ay
Mükteza Maddesi : 506 sk. Mad. Geçici 87

İlk defa 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayan ve sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlandığını bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra belgeleyen sigortalının hangi şartlarla yaşlılık aylığına hak kazandığı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre tespit edilir. Söz konusu fıkrada, bu sigortalıların 506 sayılı Kanunun mülga 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (b) alt bendi ve geçici 87 nci maddesine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirleneceği öngörülmektedir. Sigortalı ikinci derecede sakat olup,
06/08/2003 tarihindeki sigortalılık durumu:
06 08 2003
01 01 1994
05 07 09 (9 yıl 7 ay 5 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)
06/08/2003 tarihinde 9 yıl 7 ay 5 gün sigortalılık süresi bulunan ikinci derecede sakat sigortalının aylığa hak kazanma koşulları en az 15 yıl 8 ay sigortalılık süresi ve en az 3680 prim gün sayısıdır. Sigortalı tahsis talep tarihinde bu şartları yerine getirdiğinden tarafına aylık bağlanır.

B. 2008/EKİM AYI BAŞINDAN SONRA SİGORTALI OLANLAR,
1. İşe Başlamadan Önce Malûl Olanlar
5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60'ını kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı bu hastalık veya özrü sebebiyle malûllük aylığından yararlanamaz. (5510 SK. M.25/İkinci fıkra)
Buna göre, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, yaşları ne olursa olsun en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. (5510 SK. M.28/Dördüncü fıkra)
Ancak 4 (a) sigortalıları için Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (c) bendindeki 3960 gün sayısı kademelendirilirken, 4 (b) sigortalıları için söz konusu şartlar 2008/Ekim ayı başından sonra tahsis talebinde bulunan sigortalılar için hemen uygulanır.

5510/28-DÖRDÜNCÜ-GEÇİCİ 6/7-C FIKRASINA GÖRE İLK DEFA ÇALIŞMAYA BAŞLADIĞI
TARİH İTİBARİYLE MALÜL SAYILANLAR
(4 a sigortalıları için)
İLGİLİ KANUN
MADDE
SİGORTALILIK SÜRESİNİNBAŞLANGICI
SİGORTALILIKSÜRESİ
GÜNSAYISI
5510
GM.6/Yedi-c
2008/Ekim(hariç) öncesi
15
3600
GM.10/Bir
2008/Ekim (dahil) - 31.12.2008
15
3700
01.01.2009 - 31.12.2009
15
3800
01.01.2010 - 31.12.2010
15
3900
28/Dört
01.01.2011'dan sonra
15
3960

2. Çalışma Gücündeki Kayıp Oranı %60 (hariç)’dan Az Olanlar
5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, çalışma gücünün en az % 60’ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar malul sayılarak, maluliyet sigortasında aylık bağlanması için aranan diğer sigortalılık süresi ve prim gün sayısı koşulunu yerine getirdikleri takdirde de taraflarına maluliyet aylığı bağlanır.

Çalışma gücü kayıp oranlarının % 60’ın altında olması nedeniyle malul sayılmayan sigortalılar için 5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasında bunlara yine belirli bir sigortalılık süresi ve prim gün sayısı koşullarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık sigortasından aylık bağlanması öngörülmüştür.






5510/28-BEŞİNCİ-GEÇİCİ M.6/ YEDİ-/D ve E FIKRALARINA GÖRE ÇALIŞMA
GÜCÜ KAYBI ORANI %60’IN ALTINDA OLANLAR
(4 a sigortalıları için)
SİGORTALILIK SÜRESİNİNBAŞLANGICI
ÇALIŞMA GÜCÜNDEN KAYIP ORANI
%50- %59
%40- %49
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
SigortalılıkSüresi
GünSayısı
.10.2008 - 31.12.2008
16
3700
18
4100
01.01.2009 - 31.12.2009
16
3800
18
4200
01.01.2010 - 31.12.2010
16
3900
18
4300
01.01.2011 - 31.12.2011
16
4000
18
4400
01.01.2012 - 31.12.2012
16
4100
18
4500
01.01.2013 - 31.12.2013
16
4200
18
4600
01.01.2014 - 31.12.2014
16
4300
18
4680
01.01.2015'den sonra
16
4320
18
4680

Örnek 1: Sigortalının;
İlk işe giriş tarihi : 03/11/2008
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Prim ödeme gün sayısı : 3730
Ayrılış tarihi : 31/12/2026
Tahsis talep tarihi : 31/12/2026
Çalışma gücü kayıp oranı : % 45
Mükteza maddesi : 5510 SK Mad.28/beş-b/ Geç.6/yedi-e
Sigortalılık süresi
31 12 2026
03 11 2008
28 01 18 (18 yıl 1 ay 28 gün sigortalılık süresi bulunmaktadır.)

Sigortalının, ilk defa çalışmaya başladığı tarih 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ve çalışma gücündeki kayıp oranı da % 45 olduğu için yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasının (b) bendine, prim ödeme gün sayısının 4320 gün den az ve 4 (a) bendi kapsamında sigortalı olması nedeniyle de geçici 6 ncı maddenin yedinci fıkrasının (e) bendindeki gün kademesine bakılır. Sigortalı 03/11/2008 tarihinde ilk defa çalışmaya başladığından, tahsis talep tarihinde aranacak asgari sigortalılık süresi 18 yıl, prim gün sayısı ise 3700 gündür.
Kurum Sağlık kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranı % 45 olarak tespit edilen sigortalı, Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasının (b) bendine göre 18 yıl sigortalılık süresi, geçici 6 ncı maddenin yedinci fıkrasının (e) bendine göre de 3700 prim gün sayısı koşullarını tahsis talep tarihinde yerine getirmiş olduğundan tarafına aylık bağlanır.

3. Maden İşyerlerinin Yer Altı İşlerinde Çalışanlar
6309 sayılı Maden Kanununun 1 ve 2’nci maddelerinde belirtilen madenlerin aranması, hazırlanması ve işletilmesi ile ilgili olarak arama ruhsatlı işletme hakkı talepli, işletme ruhsatlı veya işletme imtiyazlı maden işyerlerinde, yerüstünden yeraltına veya yeraltından sürülen düz ve eğik galeriler, kuyular, kömür ve cevher içerisinde sürülen her türlü yollar, üretim sahaları, madendeki faaliyetin devamı ile ilgili her türlü yeraltı açıklıkları, yeraltında bulunan yardımcı tesisler, yeraltı işyeri sayılır.
Yeraltı işyerlerinde uygulanan gruplu (münavebeli) çalışma sistemi, işçilerin gruplar halinde bir ay çalışıp, bir ay dinlenme esasına dayanır. Bu uygulama, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit ve kabul edilmiş tek işyeri olan Türkiye Taşkömür Kurumu (TTK) işyerlerinde söz konusudur.
Sigortalı çalışmalarının, maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde geçmiş olduğu, işyerlerinden alacakları çalışma belgeleri ile belgelenir.
Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için yaş şartı 55 olarak uygulanır. Açık bir anlatımla, maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlardan, bu işlerde;
- En az 20 yıldan beri çalışan,
- 55 yaşını dolduran
- En az 7200 gün
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olan sigortalılara yaşlılık sigortasından aylık bağlanır.
Maden işyerlerinin yer altı işlerinde geçen çalışmaların her 360 günü için prim ödeme gün sayısına 180 gün ilave yapılır. Yine emeklilik yaş hadlerinden de bu işlerde en az 1800 gün çalışmış olmak şartıyla indirim yapılır.
5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının (10) numaralı alt bendi kapsamında sayılan maden işlerinin yer altı işlerinde geçen prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için 180 gün, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir. Çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için sigortalının maden işlerinin yer altı işlerinde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması şarttır.
Ayrıca, yaş haddi indiriminden yararlanabilmek için sigortalıların söz konusu işlerde en az 1800 gün çalışmış olmaları şarttır.Maden işlerinin yer altı işlerindeki çalışmalardan dolayı prim ödeme gün sayılarına eklenen fiili hizmet süresi zammı ile yaş hadlerinden indirimde süre sınırı uygulanmaz.
Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi ve yaşı : 01/01/1981-50
İlk işe giriş tarihi : 01/04/2009
En son sigortalılık hali : 4 (a)
Prim ödeme gün sayısı : 5000
İlave edilecek gün sayısı : 2500 gün (5000/360*180)
Toplam gün sayısı : 7500 gün (5000+2500)
Ayrılış tarihi : 01/04/2029
Tahsis talep tarihi : 01/04/2029
Mükteza maddesi : 5510 Sk. Mad.28/altı

Sigortalılık Süresi : 01 04 2029 Yaşı: 01 04 2029
01 04 2009 01 01 1981
20 yıl 03 48

Yaştan indirilecek süre: 2500 prim gün karşılığı 6 yıl 11 ay 10 gündür.

Sigortalının, ilk defa çalışmaya başladığı tarih 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ve çalışmalarının tamamı (1800 günden fazla) maden işyerinin yeraltı işlerinde geçtiğinden yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları Kanunun 28 inci maddesinin altıncı fıkrasına göre değerlendirilir. Sigortalı 01/04/2009 tarihinde ilk defa çalışmaya başladığından, tahsis talep tarihinde aranacak asgari sigortalılık süresi 20 yıl, prim gün sayısı ise 7200 gün, yaş ise 55 tir.

Yaş haddinden indirilecek süre: 2500/360 = 6 yıl 11 ay 10 gün

55
10 11 06
20 00 48

Tahsis talep tarihinde 5000 gün olan prim gün sayısının her 360 günü için 180 gün ilave edildiğinde gün sayısı 5000+2500= 7500 gün, bu süre yaş haddinden indirildiğinde ise sigortalının aylık bağlanması için 48 yıl 20 gün yaş şartını yerine getirmiş olduğundan tarafına aylık bağlanır.

C) BAŞVURU
Kanunda öngörülen ve yukarıda belirtilen genel veya özel koşullardan birini yerine getirmek koşuluyla yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya, Kurum kendiliğinden aylık bağlamaz. Sigortalıya aylık bağlanabilmesi için,
4 (a) sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan,
4 (b) sigortalılarının ise tarım işlerinde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç, sigortalılığa esas faaliyete son verip vermeyeceğini beyan ettikten sonra
kendisinin veya varsa vekilinin yazılı olarak Kurumun ilgili ünitesine başvurması şarttır.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için ayrıca, yazılı talepte bulunduğu tarih itibarıyla genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borcunun olmaması zorunludur.

D) YAŞLILIK AYLIĞININ BAŞLANGICI
Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki sigortalıların aylıkları, genel kural olarak yazılı istek tarihinden sonraki aybaşından başlatılır (5510 SK. M.30/Bir).

E) YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI
5510 sayılı Kanunla getirilen aylık bağlama sistemi 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle yürürlüğe girecektir. Bu durumda;
- 2008/Ekim (hariç) öncesi tahsis talebinde bulunan sigortalıların aylıkları bu tarihten önce yürürlükte bulunan gösterge ve 4447 sayılı Kanunla getirilen sisteme veya sigortalılık başlangıç tarihi 2000 yılından sonra olanlar için sadece 4447 sayılı Kanunla getirilen sisteme,
- Sigortalılığı 2008/Ekim (dahil) ve bundan sonraki bir tarihte başlayanların aylıkları 5510 sayılı Kanunla getirilen yeni sisteme,
- Sigortalılığı 2008/Ekim (hariç) öncesi başlayıp, 2008/Ekim (dahil) sonra tahsis talebinde bulunanların aylıkları eski ve yeni sistemin birleşiminden oluşan karma sisteme,
göre bağlanır.
1) 5510 Sayılı Kanunla Getirilen Yeni Sistem
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlasına tabi olarak çalışan veya prim ödeyen sigortalıların yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri, sigortalılık süresi içinde en fazla sigortalılığının geçtiği sigortalılık hali esas alınarak sonuçlandırılır. Sigortalılık hallerindeki hizmetlerin eşitliği halinde ise, eşit sigortalılık halinin sonuncusuna göre işlem yapılır.

F) YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİ VE YENİDEN BAĞLANMASI
1) İlk defa 5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlar
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra;
a) Tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç, olmak üzere Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi,
b) 21/4/2005 tarih ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kamu idarelerinde herhangi bir kadro, pozisyon ve görevde çalışmaya başlayanların, çalışmaya başladıkları tarihi,
c) Çalışma gücünün %40 ila %59 arasında kaybedilmesi nedeniyle yaşlılık aylığı alanların yapılan kontrol muayenesi sonucu, çalışma gücündeki kayıp oranının %40’ın altına düştüğünün anlaşılması halinde, bu durumun tespitine esas tutulan raporun tarihini,
takip eden ödeme dönemi başında yaşlılık aylığı kesilir.
Bunlardan Kanuna tabi çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81 inci madde gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınır.
Yaşlılık aylığı kesilenlerden, işten ayrılarak veya işyerini kapatarak yeniden yaşlılık aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunanlara, yazılı istek tarihini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden yaşlılık aylığı bağlanır.
Yeni aylık Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendine göre hesaplanır. Buna göre,
Yeni aylık, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılacak artışlar uygulanarak yeni aylık başlangıç tarihi itibarıyla bulunan tutarı ile emeklilik sonrası çalışmaya ait kısmi aylığın toplamından oluşur. Emeklilik sonrası çalışmaya ait kısmi aylık, talep tarihindeki emeklilik öncesi ve sonrası prim ödeme gün sayısı ve emeklilik sonrası çalışmaya ait prime esas kazançları üzerinden 29 uncu maddeye göre hesaplanan aylığın emeklilik sonrası prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadardır.

2) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olanlar
5510 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga kanunlara göre bağlanan gelir ve aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümleri uygulanır.
- 4 (a) sigortalısı, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma hariç, tüm sigorta kollarına tabi olarak sadece 4(a) kapsamında çalışırsa,
- 4 (b) sigortalısı yine sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma hariç, 4(b) kapsamında tüm sigorta kollarına tabi prim öderse,
aylığı kesilir.

G) SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE TABİ ÇALIŞMA
1) 2008/Ekim (dahil) tarihinden sonra sigortalı olanlar
- 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ilk defa Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında sigortalı olup, yaşlılık aylığı bağlananlardan tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç yeniden çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir.
İlk defa Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı olup, yaşlılık aylığı alanlardan;
- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların, yaşlılık aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam edilir.
- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışırken, sigortalılık faaliyetine son vermeyeceğini beyan ettikten sonra yazılı istekte bulunanlara yaşlılık aylığı bağlanır.
Bu sigortalılardan, tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç, almakta oldukları veya bağlanacak yaşlılık aylıklarının % 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. Yaşlılık aylığından kesilecek olan bu tutar, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılara ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olamaz.
Örnek: Sigortalı ilk defa 01/01/2009 tarihinde işe başlayarak 4 (a) kapsamında 21/02/2034 tarihinde yaşlılık sigortasından talepte bulunmuş ve tarafına 01/03/2034 tarihinden itibaren 850 YTL aylık bağlanmıştır. Sigortalı emekli olduktan 1 ay sonra 01/04/2034 tarihinde 4(b) kapsamında kendi adına işyeri açmış olup, bu durumda sigortalının almakta olduğu yaşlılık aylığından % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilecek ve kesilecek miktar 2034 yılı Ocak ayında 4 (b) kapsamında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından kesilen sosyal güvenlik destek priminden fazla olamayacaktır.
Sigortalının aylığından kesilecek SGDP: 850 x % 15 = 127,50 YTL
4 (b) en yüksek yaşlılık aylığından kesilen SGDP: 1.000 x %15 = 150,00 YTL
Bu iki miktar mukayese edilir ve sigortalının aylığından 127,50 YTL sosyal güvenlik destek primi kesilir.
Aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilen sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmaz. Sosyal güvenlik destek primine tâbi olanların primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilir. Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler, Kanuna göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim gün sayısına ilave edilmez, Kanuna göre yaşlılık ve ölüm toptan ödemesi yapılmaz.
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tâbi faaliyete başladığı için Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendine göre yaşlılık aylığı kesilenler, tercihlerini sosyal güvenlik destek primine tabi olma yönünde, sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar ise tüm sigorta kollarına tabi olma yönünde değiştirebilirler.

2) 2008/Ekim (hariç) tarihinden önce sigortalı olanlar
2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalı olanlar ile malullük veya yaşlılık aylığı bağlananlar ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
a) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışanların prime esas kazançları üzerinden, kısa vadeli sigorta kolları prim oranına % 30 oranı eklenmek suretiyle sosyal güvenlik destek primi kesilir. % 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına tutulması halinde, bu sigorta kollarından gerekli yardımlar yapılır.

Örnek: 01/01/1990 tarihinde işe başlayarak 10/04/2020 tarihinde yaşlılık sigortasından 4(a) kapsamında aylık talebinde bulunan ve tarafına da 01/05/2020 tarihinden itibaren 2.100,00 YTL yaşlılık aylığı bağlanan sigortalı, 01/06/2020 tarihinde 4(a) kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamıştır. Sigortalının prime esas kazancı üzerinden % 30 oranında sosyal güvenlik destek primi (1/4’ü sigortalı ¾’ü işveren hissesidir) ve % 1,5 oranında kısa vade sigorta kolları primi olmak üzere toplam %31,5 oranında prim kesilecektir. Sigortalının prime aylık prime esas kazancının 950 YTL olduğu varsayıldığında;
İşveren payı : 950 x % 24 (22,5 + 1,5) = 228 YTL
Sigortalı payı: 950 x % 7,5 = 71,25 YTL olmak üzere toplam 299,25 YTL prim kesilir.
b) Tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların sosyal güvenlik destek primleri, almakta oldukları aylıklarından kesilir. Aylıklardan kesilecek sosyal güvenlik destek primi tutarı, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren % 12, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak % 15’i geçmeyecek şekilde uygulanır. Kesilecek olan bu tutar, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılara ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek sosyal güvenlik destek priminden fazla olamaz.
Gerek Kanunun yürürlük tarihinden önce gerekse yürürlük tarihinden sonra sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim gün sayısına ilave edilmez, toptan ödeme yapılmaz.
c) Harp malûlleri ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayiş ve güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malûllüğü aylığı almakta iken; bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla çalışmaya devam edenler ile sonradan bu Kanuna tabi çalışmaya başlayacaklar için bunların;
4 (a) ve (b) kapsamında çalışmaları halinde, aylıkları kesilmez ve haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. Bunların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır. Bunlardan genel sağlık sigortası primi alınmaz.
d) 5434 sayılı Kanuna göre vazife malullüğü aylığı almakta iken 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla;
- 4 (a) ve (b) kapsamında çalışmaya devam edenler hakkında, Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde yapacakları yazılı tercihleri doğrultusunda, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri ve uzun vadeli sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primine ait hükümleri uygulanır. Bunlardan uzun vadeli sigorta primi ödeyenlerin belirtilen süre içinde yazılı talepte bulunmamaları halinde ayrıca iş kazası meslek hastalığı hükümleri uygulanır, sosyal güvenlik destek primi kesilmez.
e) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi olup, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre vazife malullüğü aylığı bağlananlardan;
- 4 (a) ve (b) kapsamında çalışmaya başlayanlar hakkında da yazılı talepleri doğrultusunda işlem yapılır. Bu bent kapsamında olanlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.
Gerek Kanunun yürürlük tarihinden önce gerekse yürürlük tarihinden sonra sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmez, toptan ödeme yapılmaz.

H) YAŞLILIK TOPTAN ÖDEMESİ VE İHYA İŞLEMLERİ
1) Yaşlılık toptan ödemesi
Yaşlılık toptan ödemesi, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının, (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı olanlardan,
a) Çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan,
b) Yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan,
sigortalıya yapılır.
Sigortalıların yaşlılık toptan ödemesinden yararlanabilmesi için Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının;
- (a) bendi kapsamında bulunması halinde, çalıştığı işten ayrıldıktan,
- (b) bendi kapsamında bulunması halinde, işyerini kapattıktan veya devrettikten,
Sonra örneği Kurumca hazırlanan dilekçe ile ilgili üniteye başvurması şarttır.
Dilekçeye, gerekli görülmesi sigortalı işten ayrılış bildirgesi eklenir.
Yapılacak yaşlılık toptan ödemesinin tutarı, sigortalı, 4 (a) kapsamında ise kendi adına bildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları (% 20) primlerinin her yıla ait tutarı,
-Toptan ödemeye esas hizmet sürelerinin Kanunun yürürlük tarihinden önce (2008/Ekim (hariç)) olması halinde, bu Kanunla bazı maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanarak, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile toptan ödemenin yapılmasına ilişkin yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan tutarı,
- Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (2008/Ekim (dahil)) sonraki süreler için primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilen tutarı,
toptan ödeme şeklinde verilir.
Kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri toptan ödeme yoluyla ödenmez. Sigortalının, varsa hizmet borçlanmaları ile isteğe bağlı sigorta primleri tutarı da, bu toplama dahil edilir.

2) İhya İşlemleri
5510 sayılı Kanuna göre toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan, yeniden bu Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde, aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarı tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, bu hizmetler ihya edilir.
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (2008/Ekim (hariç)) önce toptan ödeme yapılarak tasfiye edilen hizmetlerin ihyasında;
- Söz konusu hizmetlerin Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mülga kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarının, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile ihya talebine ilişkin yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için, her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan değerinin,
- Kanunun yürürlüğü girdiği tarihten (2008/Ekim (dahil)) sonra aldıkları toptan ödeme tutarını, ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan değerinin,
tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi halinde hizmetler ihya edilmiş sayılır.

Örnek 1: Sigortalının;
Sigortalılık Başlangıç Tarihi : 01/01/1990
Toptan Ödeme Tarihi : 01/06/2007
İhya Talep Tarihi : 01/02/2017
Yıl
Gün
Prime Esas Kazanç
MYÖ Primi (% 20)
1990
360
22,08
4,42
2005
240
8.885,00
1.777,00
2006
360
9.300,80
1.860,16
Toplam
960
18.207,88
3.641,58

Mülga 506 sayılı Kanuna göre sigortalının aylığa hak kazanamaması nedeniyle 01/06/2007 tarihinde ödenen toplam toptan ödeme tutarı 3.641,58 YTL dir.

Sigortalı 01/02/2017 tarihinde toptan ödeme tutarını ihya talebinde bulunmuştur.
Buna göre sigortalının ödeyeceği ihya tutarı;
Toptan ödeme yapılan tarihle Kanunun yürürlüğe girdiği tarih arasındaki yasal faiz oranı % 9 olup, gün sayısı toptan ödemenin yapıldığı tarihle Kanunun yürürlüğe girdiği tarih arasında geçen süredir. (faizin uygulanacağı süre 01/06/2007-01/10/2008, 480 gün)
Faiz = Anapara x Faiz Oranı x Gün /36000
= 3.641,58 x % 9 x 480/36000 = 436,99
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte anapara ve faiz tutarı : 3.641,58 + 436,99= 4.087,57 YTL dir.
Bu tutar Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı ile ihya talebinde bulunduğu 2017 yılları arasında geçen yılların (2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında TÜFE % 4, GH % 5 ve güncelleme katsayısı 1.0550) güncelleme katsayılarının birbiri ile çarpımından oluşan 1,53468651499615 çarpanı ile çarpılır.
İhya tutarı = 4.078,57 x 1,53468651499615 = 6.259,32 YTL olarak bulunur.

III. ÖLÜM SİGORTASI
A) SAĞLANAN YARDIMLAR
Ölüm sigortasından sağlanan yardımlar;
v Ölüm aylığı bağlanması,
v Ölüm toptan ödemesi yapılması,
v Evlenme ödeneği verilmesi,
v Cenaze ödeneği ödenmesidir.

B) YARARLANMA ŞARTLARI
a) Sigortalıya ilişkin koşullar
5510 sayılı Kanuna göre ölüm aylığına hak kazanabilmenin koşullarından biri sigortalının Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölümü, diğeri ise ölüm tarihi itibariyle belirli prim ödeme gün sayısının tamamlanmasıdır. Ölen veya mahkeme kararı ile gaipliğine karar verilen sigortalının hak sahiplerine ölüm sigortası yönünden gerekli işlem yapılır.
Ölüm aylığına hak kazanmanın diğer bir koşulu da, sigortalının ölmeden önce malüllük veya yaşlılık aylığına hak kazanması ya da belirli bir prim ödeme gün sayısı koşulunu yerine getirmesidir. Buna göre ölüm aylığı;
- En az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
- Malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış,
- Bağlanmış bulunan malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanır.
Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığından dolayı prim ve prime ilişkin her türlü borcunun olmaması veya ödenmesi şarttır.
Malüllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığına hak kazanıp ölen sigortalılar için ayrıca belirli bir prim ödeme gün sayısı ile sigortalılık süresi aranmaz.


Malüllük veya yaşlılık aylığı bağlanmadan ölen aktif sigortalılardan;
-Kendi adına ve hesabına çalışan 4 (b) sigortalıları için sigortalılık süresi koşulu aranmaksızın en az 1800 gün prim ödeme gün sayısının bulunması ölüm aylığı bağlanması için tek koşul iken,
-Hizmet akdi ile çalışan 4(a) sigortalılarının ise sigortalılık süresi koşulu aranmaksızın en az 1800 gün prim ödeme gün sayısının bulunması koşulu dışında diğer bir seçenek olarak gerek ölen sigortalının yaptığı gerekse hak sahiplerince yapılan tüm borçlanmalar hariç olmak üzere en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup en az 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanların,
hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanır.

b) Hak sahiplerine ilişkin koşullar
5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (7) numaralı bendinde hak sahibi kavramı; “sigortalının veya sürekli iş göremezlik geliri ile malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve babası” olarak tanımlanmıştır.
-Eş
Sigortalının ölümü ile dul kalan eşe aylık bağlanabilmesi, ölüm tarihinde sigortalı ile Türk Medeni Kanununa uygun olarak evlilik ilişkisinin bulunmasına bağlıdır. Eşlerin dini nikahla evlenmiş olması ya da birlikte yaşamaları, hak sahibi olma niteliğini kazandırmaz.
Eşin, 5510 sayılı Kanuna veya yabancı ülke mevzuatına tabi çalışması veya buralardan aylık veya gelir alması aylık bağlanmasına engel oluşturmaz.
-Çocuklar
Ölüm aylığı bağlanmasında evlilik bağı içinde doğan çocuklar hak sahibi sayılır. Diğer taraftan, Türk Medeni Kanununa göre sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış çocukların da hak sahibi niteliğini kazanma yönünden evlilik bağı içinde doğan çocuklardan farkları yoktur. 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması, hak sahibi çocuklarda aranan ortak koşullardır. Çocuklara ilişkin diğer koşullar aşağıda belirtilmiştir.
-Erkek Çocuklar
Ölüm aylığı bağlanması için erkek çocukların 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması şartı dışında öğrenci değilse 18, orta öğrenim yapması halinde 20, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmamış olması şarttır.
Orta öğrenimin 20, yüksek öğrenimin ise 25 yaşından önce bitirilmesi halinde, ölüm aylıkları bu yaşlar beklenmeden kesilir.
Erkek çocukların evlenmesi halinde aylıkları kesilmez.
-Kız Çocuklar
Ölen sigortalıların kız çocuklarına aylık bağlanabilmesi için, 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması şartı dışında bunların; yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şarttır. Kız çocukların hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma koşulları aranmaz. Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kız çocuklarının ölüm aylıkları kesilir.
-Malul Çocuklar
Ölüm aylığı, 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması şartı dışında Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl olduğu anlaşılan kız ve erkek çocuklarına bağlanır. Malul çocuklarda yaş, öğrencilik niteliği ve bekar olma şartları aranmaz.

- Ana ve Baba
- Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması,
- Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması,
- Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmaz),
şartlarıyla ana ve babaya ölüm aylığı bağlanır.
Sigortalının ana ve babasına ölüm aylığı bağlanmasında artan hissenin bulunması koşulu sigortalının ölüm tarihi ile sınırlı tutulmamıştır. Diğer bir ifadeyle, sigortalının ölüm tarihinde artan hisse bulunmamakla birlikte daha sonra durum değişikliği nedeniyle artan hissenin ortaya çıkması halinde ana ve babaya aylık bağlanır. Ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması durumunda, artan hisse bulunup bulunmadığına bakılmaksızın diğer şartları da yerine getirmek koşuluyla ana ve babaya ölüm aylığı bağlanır.

C) BAŞVURU
Ölen sigortalıdan dolayı hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için hak sahiplerinin örneği Kurumca hazırlanacak tahsis talep dilekçesi ile Kuruma başvurması şarttır. Tahsis talep dilekçesine,
- 18 yaşını doldurmayanlar hariç, ortaöğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocukların ilgili öğretim kurumundan alacakları öğrenci belgesi,
- 15 yaşından küçük çocuklar hariç olmak üzere bir adet belgelik fotoğraf,
- Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu,
- Hak sahibi anne ve babalar için Kurumca çıkarılacak tebliğde belirtilen belgeler,
eklenir.
Hak sahibi ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından az olduğunu belirtilen imzalı taahhütname vermesi ile ana ve babaya aylık bağlanmasını müteakip Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirlerinin asgari ücretin net tutarından az veya fazla olduğuna dair Kurum kontrol memurunun değerlendirmesini içeren gelir tespit raporu istenir.

D) ÖLÜM AYLIĞININ BAŞLANGICI
Sigortalının hak sahiplerine bağlanacak aylıklar;
a) Sigortalının ölüm tarihini,
b) Hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra kazanılması halinde, bu niteliğin kazanıldığı tarihi,
takip eden ay başından itibaren başlatılır.

Örnek 1: Sigortalının;
Doğum Tarihi : 01/11/1960
Cinsiyeti :Erkek
İşe Giriş Tarihi : 01/08/1999
İşyeri :Özel
Ölüm Tarihi : 25/03/2009
Prim Gün Sayısı : 900
Hak Sahiplerinin Tahsis Talebi : 15/04/2009
Özel sektörde sigortalı olarak çalışırken 25/03/2009 tarihinde vefat eden sigortalının 15/04/2009 tarihinde tahsis talebinde bulunan hak sahiplerinin ölüm aylığı, ölüm tarihini takip eden 01/04/2009 tarihinden itibaren ödenmeye başlanacaktır.

Zamanaşımı
Ölüm aylığı bağlanması için Kanunun 32 nci maddesi gereğince hak sahiplerinin yazılı başvuruda bulunmaları zorunludur. Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar. Diğer bir ifadeyle, gelir ve aylıkların zamanaşımına giren kısmının tespitinde, sigortalı veya hak sahiplerinin talep tarihlerinden beş yıl süreyle geriye gidilmek suretiyle ödenmesi gereken gelir ve aylık tutarları esas alınır, aylık bu tarih itibariyle ödenmeye başlanır.
Kuruma müracaat etmemenin haklı bir sebebe dayandığını ispat edenler hakkında, zamanaşımına ilişkin hükümler uygulanmaz ve hak edilen gelir ve aylıklar ödenir.

Örnek 1: Sigortalının;
Doğum tarihi : 01/11/1940
Cinsiyeti : Erkek
İşe Giriş Tarihi : 01/08/1980
İşyeri : Özel
Ölüm Tarihi : 10/11/2009
Prim Gün Sayısı : 2000
Hak Sahipleri : Kız
Boşanma Tarihi : 15/01/2010
Hak Sahibinin Tahsis Talebi : 10/03/2017

Sigortalının ölüm tarihi 10/11/2009 olup, kız çocuğu boşanması nedeniyle hak sahibi konumuna geldiğinden, boşanma tarihini takip eden beş yıl içerisinde talepte bulunsa idi tarafına 01/02/2010 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanacak idi. Ancak, kız çocuğunun 10/03/2017 tarihinde tahsis talebinde bulunması nedeniyle zamanaşımına giren süreler aşağıda belirtilmiştir.
Bu durumda; 10 03 2017
- 01 02 2010
----------------------------------
09 01 7
- 5
----------------------------------------
09 01 2
Ölüm aylığı başlangıç tarihi olan 01/02/2010 tarihinden sonraki 2 yıl 1 ay 9 günlük süre zamanaşımına uğradığından ödenmeyecek,
01 02 2010
+ 09 01 2
----------------------------
10 03 2012
tarihini takip eden 01/04/2012 sonrasındaki aylıklar ödenecektir.


Veya kısaca;
10 03 2017
- 05
----------------------------------
10 03 2012 tarihini takip eden aybaşından itibaren aylıklar ödenir.

E) HAK SAHİPLERİNE PAYLAŞTIRILMASI
Ölüm aylığından yararlanan eş, çocuk, ana ve babaların aylıktaki hisseleri farklılıklar gösterir (5510 SK. M 34). Eş ve çocuklara bağlanan aylıklar toplamı, sigortalının aylığına aşarsa bunların aylıkları hisseleriyle orantılı olarak indirilir.
a) Eşe Bağlanacak Aylığın Oranı
Sigortalının dul eşine % 50'si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75'i oranında aylık bağlanır.
Gelir alan çocuğunun bulunması veya çalışması nedeniyle % 50 oranında ölüm aylığı bağlanan eşlerin, ileride çocukların hak sahibi durumundan çıkması veya kendi sigortalılıklarının sona ermesi halinde aylık oranları, çocukların aylıklarının kesildiği veya kendi sigortalılığının sona erdiği tarihi izleyen ay başından itibaren % 75’e yükseltilir.
b) Çocuklara Bağlanan Aylıkların Oranı
Ölen sigortalının hak sahibi durumundaki çocuklarına (erkek, kız ve malul çocuklar) bağlanan ölüm aylığının oranı, her çocuk için % 25’tir.
Ancak çocuklardan, sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her biri için ölüm aylığı oranı % 50'dir.

c) Ana ve Babaya Bağlanan Aylıkların Oranı
Sigortalının ölüm tarihinde veya sonradan eşine ve çocuklarına bağlanması gereken aylıkların toplamı hesaplanan ölüm aylığından;
- Aşağıda olursa, artan bölümü, ölüm aylığına hak kazanan ana ve babasına eşit paylar halinde ödenir. Ancak, ana ve babanın her birinin hissesi ölüm aylığının % 25’ini geçemez. Bu nedenle, ana ve babanın her ikisine de aylık bağlandığında % 25 oranı ikiye bölünerek aylıktaki hisseleri % 12,5’şer şeklinde belirlenir.
-Düşük değilse ana ve babaya aylık bağlanmaz. Sonradan eş ve çocukların aylıkları kesilerek bunlara bağlanabilecek aylıklar toplamı sigortalı aylığının altında kalırsa ana ve babaya tekrar aylık bağlanır.
Ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde artan hisseye bakılmaksızın aylık bağlanır.

F) ÖLÜM AYLIĞININ KESİLMESİ-YENİDEN BAŞLAMASI VE DURUM DEĞİŞİKLİKLERİ
Ölüm aylığı, diğer koşulları devam etmek kaydıyla hak sahibi yaşadığı sürece ödenir. Ölümü halinde ölüm tarihini izleyen ödeme dönemi başından kesilir.
Hak sahiplerine bağlanan aylıklar hak sahibi olma koşullarının ortadan kalktığı tarihi takip eden ödeme dönemi başından itibaren kesilir.
Ölüm olayı dışında sigortalının hak sahiplerine bağlanmış bulunan aylıkların hangi hallerde kesileceği ve hangi hallerde yeniden bağlanabileceği aşağıda açıklanmıştır.

a) Dul Eşin Aylıkları
Sigortalının dul eşi evlendiğinde, bağlanmış bulunan ölüm aylığı evlenme tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilir.
Aylığın kesilmesine neden olan evlenmenin, ölüm veya boşanma nedeniyle son bulması halinde, kesilmiş bulunan aylık eşin talebi üzerine yeniden bağlanır. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanır.
Ayrıca, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eşlerin bağlanmış olan aylıkları kesilir ve adlarına ödenmiş olan tutarlar Kanunun 96 ncı maddesine göre geri alınır.
Birlikte yaşadıklarının tespitinde, Kurum sosyal güvenlik kontrol memurlarınca çevre soruşturması ve mahallinde yapılacak araştırma neticesinde düzenlenecek olan değerlendirme ve tespit raporu ile mahallinden sorumlu kolluk kuvvetleri ve savcılık soruşturması neticesinde düzenlenen belgeler esas alınır. Konuyla ilgili olarak sosyal güvenlik müdürlüklerine yapılan ihbar ve şikayetler üzerine gerekli araştırma, değerlendirme ve tespit işlemlerine ilişkin işlemler, ilgili müdürlüklerce yapılır.

b) Erkek Çocukların Aylıkları
Erkek çocuklara bağlanan aylıklar;
-Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,
-Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,
-18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurdukları,
tarihi izleyen ödeme dönemi başından kesilir. Orta öğrenimde 20 veya yüksek öğrenim de ise 25 yaşına gelmeden önce mezun olma, kendi isteği ile ayrılma, atılma gibi nedenlerle okulla ilişiği kesilenlerin aylıkları da ilişiğin kesildiği tarihten sonraki ödeme dönemi başından geçerli olmak üzere kesilir. Bu şekilde aylığı kesilenlerden yeniden öğrenime başlayanlara, yukarıda belirtilen yaş sınırları içinde kalmak ve talepte bulunmak koşuluyla yeniden aylık bağlanır. Erkek çocukların evlenmeleri halinde aylıkları kesilmez.

c) Kız Çocukların Aylıkları
Kız çocuklarına bağlanan aylıklar;
-Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,
-Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,
- Evlendikleri,
tarihi izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilir.
Ölüm aylığının kesilmesine neden olan sebebin ortadan kalkması (işten ayrılma, evliliğin son bulması, dul kalma ve bağlanan gelirin/aylığın kesilmesi) halinde, sebebin ortadan kalktığı tarihi izleyen aybaşından başlamak üzere yeniden aylık bağlanır. Ancak, evlenme ödeneği aldıktan sonra, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından başlamak üzere iki yıl içerisinde meydana gelen boşanma veya dul kalma halinde, bu süre içinde tekrar aylık ödenmediğinden, bu gibi durumlarda kız çocuklarına bağlanacak ölüm aylıkları, iki yıllık sürenin dolduğu tarihten itibaren başlatılır.
Evliliğin son bulması ile kocasından da aylık bağlanmasına hak kazanan kız çocuğuna tercih ettiği aylık bağlanır.
Kız çocukların boşanmaları nedeniyle ölüm aylığına hak kazanmaları halinde, aylığın başlangıç tarihi, boşanma ilamının kesinleştiği tarihe göre belirlenir.
Ayrıca, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen kız çocukların bağlanmış olan aylıkları kesilir ve adlarına ödenmiş olan tutarlar Kanunun 96 ncı maddesine göre geri alınır.
Birlikte yaşadıklarının tespitinde, Kurum sosyal güvenlik kontrol memurlarınca çevre soruşturması ve mahalinde yapılacak araştırma neticesinde düzenlenecek olan değerlendirme ve tespit raporu ile mahallinden sorumlu kolluk kuvvetleri ve savcılık soruşturması neticesinde düzenlenen belgeler esas alınır. Konuyla ilgili olarak sosyal güvenlik müdürlüklerine yapılan ihbar ve şikayetler üzerine gerekli araştırma, değerlendirme ve tespit işlemlerine ilişkin işlemler, ilgili müdürlüklerce yapılır.

d) Malül Çocukların Aylıkları
Malul çocuklara bağlanan aylıklar;
-Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları,
-Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı,
-5510 sayılı Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,
tarihi izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilir.
Sigortalının ölüm tarihinde aylık bağlanmamış ya da bağlandıktan sonra kesilen çocuklardan sonradan çalışamayacak durumda malûl olanlara, 5510 sayılı Kanuna veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamaları ve buralardan kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmaması koşuluyla, malüllük durumunun tespitine esas sağlık kurulu rapor tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanır. Malul çocukların evlenmeleri halinde aylık kesilmez.
Ana ve Babanın Aylıkları
Ana ve babaya bağlanan ölüm aylıkları;
-Eş ve çocuklardan artan hissenin bulunmadığı (65 yaşın üstündeki ana ve babalar hariç) tarihi,
-Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha fazla olduğunun tespit edildiği,
- Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve aylık bağlandığı,
tarihi takip eden ödeme döneminden kesilir.
Durum Değişiklikleri
5510 sayılı Kanuna göre gelir veya aylık bağlanan sigortalı ile hak sahibi kişilerin durumlarının, kendilerine veya başka hak sahiplerine bağlanmış bulunan gelir veya aylık tutarının düzeltilmesini gerektirir bir şekilde değişmesi halinde gelir veya aylık tutarları, değişikliğin meydana geldiği tarihten sonraki ödeme dönemi başından başlanarak yeni duruma göre düzeltilir. (5510 SK. M.55)

G) ÖLÜM TOPTAN ÖDEMESİ YAPILMASI VE İHYA İŞLEMLERİ

a) Ölüm Toptan Ödemesi Yapılması
Ölüm toptan ödemesi, sigortalının ölümü ile ölüm aylığı bağlanmasına ilişkin şartların oluşmaması durumunda, 4 (a) kapsamında sigortalı ise kendi adına bildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin güncellenerek hak sahiplerine ödenmesidir.

5510 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi gereğince, ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla 31 inci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan tutar, sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına yine Kanunda belirtilen hisseler oranında paylaştırılır.


b) Ölüm Toptan Ödemesinin İhyası
Kanuna göre toptan ödeme yapılarak tasfiye edilmiş süreler, borçlanılarak veya yurt dışı hizmetleri birleştirilerek ya da sonradan hizmet tespiti nedeniyle hak kazanılan sürelerin eklenmesi suretiyle ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan 1800 prim gün sayısının tamamlanması halinde, hak sahiplerinin yazılı isteği üzerine aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarın tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi halinde, bu hizmetler ihya edilir.

H) EVLENME ÖDENEĞİ VERİLMESİ
5510 sayılı Kanunun 37 nci maddesi gereğince evlenmeleri nedeniyle, gelir ve aylıkları kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları gelir ve aylıklarının iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödenir.
Evlenme ödeneği, kız çocuklarına bir defaya özgü olmak üzere, evlenme tarihindeki gelir ve aylığının iki yıllık tutarı olarak ödenir. Evlenme ödeneği, bir defaya özgü olmak üzere verildiğinden, evlenme ödeneğini aldıktan sonra, boşanma ya da dul kalma gibi nedenlerle yeniden ölüm gelir ve aylığı bağlanan kız çocukların sonraki evliliklerinde evlenme ödeneği ödenmez.
Evlenme ödeneği istemediklerini yazılı olarak Kuruma bildirenlerden sonradan evlenme ödeneği verilmesi talebinde bulunanların, bu talepleri reddedilir.
Evlenme ödeneği verilen kız çocukların gelir ve aylıkları, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından itibaren durdurulur. Gelir ve aylıkların durdurulduğu tarihten iki sene sonra da kesilir, varsa diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıkları, gelir ve aylığın kesildiği tarihten itibaren yükseltilir.
Evlenme ödeneği alan hak sahibinin gelir ve aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, bu süre içinde tekrar gelir ve aylık ödenmediğinden bu gibi durumlarda kız çocuklarına bağlanacak ölüm gelir ve aylıklarının başlangıcı, iki yıllık sürenin dolduğu tarih olur.
Evlenme ödeneğinin ödenmesi için hak sahiplerinin bir dilekçe ile Kurumun ilgili ünitesine başvurması gerekir. Evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse, dilekçeyle birlikte, evlenme cüzdanının bir örneğinin de Kuruma verilmesi zorunludur.
Örnek: Hak sahibi kız çocuğu babasından dolayı yetim aylığı almakta iken 20/03/2010 tarihinde evlenmiştir. Hak sahibi kıza bu tarihte 245,15 YTL aylık, 12,25 YTL’de ek ödeme verilmektedir. Kız çocuğun aylığı evlenme tarihini takip eden ödeme döneminde durdurulur ve kendisine ek ödeme hariç almakta olduğu aylığın 2 yıllık tutarı peşin olarak ödenir.
Evlenme ödeneği miktarı: 245,15 x 24 = 5883,60 YTL.

İ) CENAZE ÖDENEĞİ ÖDENMESİ
Cenaze ödeneği;
1- İş kazası veya meslek hastalığı sonucu,
2- Sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken,
3- Kendisi için en az 360 gün malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken,
ölen sigortalının hak sahiplerine verilir. 3 üncü maddeye istinaden verilecek cenaze ödeneğinde ölüm tarihinde sigortalı olma şartı aranmaz.
Cenaze ödeneği sigortalının sırasıyla eşi, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana veya babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenazenin bu kişiler dışında gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırıldığının belgelenmesi durumunda, cenaze ödeneği tutarını geçmemek üzere belgelere dayanan tutar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir.
Cenaze ödeneği için hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile Kuruma başvurulması gerekir. Sigortalının ölüm tarihi nüfus kütüğüne kaydedilmemişse, dilekçeyle birlikte sigortalının ölüm tarihini belirten ilgili makamlarca usulüne göre düzenlenen bir belgenin Kuruma verilmesi gerekir.
Cenaze ödeneği, Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden ödenir.
Cenaze masrafı karşılığı, ölüm, iş kazası veya meslek hastalığından ileri gelirse, bu sigorta kolu hesabından, başka bir sebepten ileri gelmişse ölüm sigortası hesabından karşılanır.

DÖRDÜNCÜ KISIM
DİĞER HUSUSLAR

I. BELEDİYE BAŞKANLARININ DURUMU
5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi ile Kanunun yürürlük tarihinden önce belediye başkanlığı görevini yapmış olanlardan, bu Kanunla mülga sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik ve yaşlılık aylığı alanlara tazminat ödenmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
Kanunun yürürlük tarihinden önce, seçimler neticesinde belediye başkanı olarak görev yapmış olup, sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile daha sonra emekli olacaklardan 5434 sayılı Kanunun mülga 39 uncu maddesindeki şartları yerine getirenlere, yine 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68 inci maddesinde belirtilen şartlar da dikkate alınarak, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarının almakta oldukları emeklilik veya yaşlılık aylıklarına ilâve edilmek suretiyle ödeneceği öngörülmüştür.

II. GELİR VE/VEYA AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ

A) Aylıkların Birleşmesi
a) Hem malûllük hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya, bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı,

b) Malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı,

c) Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara, yüksek olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı,

d) Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve babaya en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığın yarısı,

e) Bu Kanuna göre vazife malullüğü aylığı almakta iken, tekrar sigortalı olanlardan hem vazife malullüğüne hem de malullük aylığına hak kazananlara bu aylıklardan yüksek olanı, aylıkları eşitse yalnızca vazife malullüğü aylığı, bunlardan hem vazife malullüğü hem de yaşlılık aylığına hak kazananlara, bu aylıkların her ikisi,

f) Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda sonraki eşinden de aylığa hak kazananlara tercih ettiği aylığı,
bağlanır.








AYLIK – AYLIK VE GELİR-AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ
AYLIK SAHİBİ
AYNI SİGORTA KOLU (AYLIK)
FARKLI SİGORTA KOLU
Hem malüllük hem de yaşlılık aylığına hak kazanılması
Yüksek olan aylık, eşit ise yaşlılık aylığı bağlanır.
Malûllük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife malullüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı, eşitliği halinde ise iş kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin tümü, malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığının yarısı bağlanır.

Malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanılması
her iki aylık tamdan bağlanır.
Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklar,
Yüksek olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı,
Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve babaya
en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığın yarısı,
Hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazananlara,
Tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak aylığı,
vazife malullüğüne hem de malullük aylığına hak kazananlara
bu aylıklardan yüksek olanı, aylıkları eşitse yalnızca vazife malullüğü aylığı,
Hem vazife malullüğü hem de yaşlılık aylığına hak kazananlara,
bu aylıkların her ikisi,

B) Gelirlerin birleşmesi

a) Sürekli iş göremezlik geliriyle birlikte ölen eşinden dolayı da gelire hak kazanan eşe her iki geliri,

b) Ana ve babadan ayrı ayrı gelire hak kazananlara, yüksek olan gelirin tamamı, az olanın yarısı,

c) Birden fazla çocuğundan gelire hak kazanan ana ve babaya, en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan gelirin tamamı, düşük olan gelirin yarısı,

d) Hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm gelirine hak kazananlara , tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak geliri,

e) Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda sonraki eşinden de gelire hak kazananlara tercih ettiği geliri,
bağlanır.






GELİR-GELİR VE GELİR- AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ
GELİR SAHİBİ
AYNI SİGORTA KOLU (GELİR)
FARKLI SİGORTA KOLU
(GELİR/AYLIK)
Sürekli iş göremezlik geliriyle birlikte ölen eşinden dolayı da gelire hak kazanan eşe,
her iki geliri tamdan bağlanır.
Malûllük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife malullüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı, eşitliği halinde ise iş kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin tümü, malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığının yarısı bağlanır.

Ana ve babadan ayrı ayrı gelire hak kazananlara,
yüksek olan gelirin tamamı, az olanın yarısı,
Birden fazla çocuğundan gelire hak kazanan ana ve babaya,
en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan gelirin tamamı, düşük olan gelirin yarısı,
Hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm gelirine hak kazananlara ,
tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak geliri,
Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda sonraki eşinden de gelire hak kazananlara
tercih ettiği geliri,

C) Gelir ve aylıkların birleşmesi
Malûllük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife malullüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı, eşitliği halinde ise iş kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin tümü, malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığının yarısı bağlanır.

1. Kanunun yürürlük tarihinden önce bir veya birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlar
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birden fazla dosyadan gelir veya aylık alınması durumunda, bu gelir ve aylıklar ödenmeye devam olunur.


III. FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMININ TAHSİS İŞLEMLERİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Fiili hizmet süresi zammı uygulaması 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde düzenlenmiş olup, uygulamanın usul ve esasları “Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulama Yönetmeliği”nde belirlenmiştir. Kanunun 4 (a) ve (c) kapsamındaki sigortalılar için uygulanır.

A) Fiili Hizmet Süresi Zammından Yararlanma Şartları
Fiili hizmet süresi zammı uygulamasından Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan aşağıdaki çizelgenin “Kapsamdaki Sigortalılar” başlıklı sütununda belirtilen sigortalılar yararlandırılır.




Kapsamdaki İşler/İşyerleri
Kapsamdaki Sigortalılar
Eklenecek Gün Sayısı
1) Kurşun ve arsenik işleri















1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işlerinde çalışanlar.
2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü, kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işlerinde çalışanlar.
3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı işlerinde çalışanlar.

60


4) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar.
90
2) Cam fabrika ve atölyeleri

1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işlerinde (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.
2) Eritme işlerinde (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde) çalışanlar.
3) Ateşçilik işlerinde çalışanlar.
4) Üfleme işlerinde (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde) çalışanlar.
5) Basınçla yapılan cam işlerinde (cam tazyiki işleri) çalışanlar.
6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işlerinde (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde) çalışanlar.
7) Camı fırın başından alma işlerinde çalışanlar.
8) Yayma fırınlarında düzeltme işlerinde çalışanlar.
9) Traş işlerinde çalışanlar.
10) Asitle hak ve cilalama işlerinde çalışanlar.
11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işlerde (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.
12) Pota ve taş odalarında görülen işlerde çalışanlar.















60
3) Cıva üretimi işleri sanayii

1) Cıva izabe fırınlarında görülen işlerde çalışanlar.
2) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde çalışanlar.




90
4) Çimento fabrikaları

1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işlerinde çalışanlar.
2) Otomatik fırınlarda pişirme işlerinde çalışanlar.
3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işlerinde (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde) çalışanlar.
60
5) Kok fabrikalarıyla termik santraller

1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme işlerinde çalışanlar.
2) Kimyasal arıtma işlerinde çalışanlar.
3) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işlerinde çalışanlar.
4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işlerinde çalışanlar.
5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.
6) Termik santrallerle her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.
60
6)Alüminyum fabrikaları

1) Alüminyum oksit üretimi işlerinde çalışanlar.
2) Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde çalışanlar.
3) Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışanlar.
60
7)Demir ve çelik fabrikaları

1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işlerinde çalışanlar.
2) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerde yapılan işlerinde çalışanlar.
3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işlerde çalışanlar.
4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işlerinde çalışanlar.
5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işlerinde çalışanlar
90
8) Döküm fabrikaları

1) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.
2) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.
3) Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.

60
9) Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler

1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işlerinde çalışanlar.
2) Asidin yapılma safhalarındaki işlerinde çalışanlar.
3) Baca gazlarından asit elde edilmesi işlerinde çalışanlar.

90
10) Yeraltı işleri

Maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar.

180
11)Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler

Doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlar.



90
12) Su altında veya Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler

1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20-35 metreye kadar derinlik veya 2-3,5 kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.

2) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.
3) Dalgıçlık işinde çalışanlar.


60


90



13) Türk Silâhlı Kuvvetlerinde
Subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar.
90
14)Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat Teşkilatında
Asaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis, komiser yardımcısı, komiser, baş komiser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu ve daha yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensupları, Milli İstihbarat Teşkilatı mensupları.
90
15) İtfaiye veya yangın söndürme işleri
Yangın söndürme işlerinde çalışanlar.
60

Kapsamdaki sigortalıların fiili hizmet süresi zammından yararlanabilmesi; bu sigortalıların çalışmalarının yine çizelgede yer alan “Kapsamdaki İşler/İşyerleri”nde geçmesi ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalmasına ve Kanunun 81 inci maddesinde yer alan primlerin ödenmesi şartlarının birlikte gerçekleşmesine bağlıdır.
Kontrol ve benzeri amaçlarla kısa süreli çalışanlarla bu işleri fiilen yapmayıp işin yönetim görevini yapan sigortalılar fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmaz.
B) Prim Oranları
Fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki işlerde çalışan 4 (a) sigortalılarından tahsil edilecek malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi;
- 60 gün ekleneceklere % 9 sigortalı, % 12 işveren hissesi olmak üzere % 21,
- 90 gün ekleneceklere % 9 sigortalı, % 12,5 işveren hissesi olmak üzere %21,5,
- 180 gün ekleneceklere %9 sigortalı, % 14 işveren hissesi olmak üzere % 23’tür.
C) Fiili hizmet süresi zammının (FHSZ) hesaplanması
Fiili hizmet süresi zammı, sigortalıların Kanunun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işyeri ve/veya işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için;
a) 60 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,17),
b) 90 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,25),
c) 180 gün eklenecekse (fiili hizmet süresi zammı kapsamında çalışılan gün sayısı x 0,50),
formülü uygulanarak hesaplanır.


D) Fiili hizmet süresi zammının emeklilik işlemlerinde değerlendirilmesi
Kanuna göre hesaplanan fiilî hizmet süresi zammı, uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir. Bu sürelerin, üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilir.
1. Prim ödeme gün sayısına ilavesi
Hesaplanan fiilî hizmet süresi zammı, yukarıdaki tablonun (13) ve (14) numaralı sırasında yer alan sigortalılar (Türk Silâhlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat Teşkilatında) için sekiz, diğer sigortalılar için beş yılı geçmemek üzere uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir. Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalılar (Yeraltı işleri) için süre sınırı uygulanmaz.
Fiili hizmet süresi zamlarının sigortalıların prim ödeme gün sayılarına ilave edilmesi için bu işlerde belirli bir süre çalışma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Sigortaların farklı fiili hizmet süresi zammına tabi işyerinde çalışması halinde, prim ödeme gün sayısına ilave için tüm işyerlerinde geçen hizmetler dikkate alınır.

2. Yaş hadlerinden indirim yapılması:
Sigortalıların prim ödeme gün sayılarına ilave edilen fiili hizmet süresi zamlarının üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaş hadlerinden indirilir. Sigortalıların yaş haddi indiriminden yararlanabilmeleri için ölüm ve maluliyet halleri hariç olmak üzere Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalıların (Yeraltı işlerinde çalışanlar) en az 1800 gün, diğer sıralarda yer alan sigortalıların ise en az 3600 gün belirtilen işyeri ve işlerde fiilen çalışmış olmaları şarttır.

Örnek 1 : Sigortalının, aylığa hak kazanma yaş haddi 60’dır. Kanunun 40 ıncı maddesinde yer alan tablonun (15) numaralı sırasında belirtilen yangın söndürme işlerinde 5002 gün çalışması bulunmaktadır. Söz konusu işyeri için 60 gün FHSZ verilmektedir.
ð FHSZ : 5002 x 0,17 = 850,34 =) 850
ð FHSZ Yarısı : 850 / 2 = 425 gün (1 yıl 2 ay 5 gün)
ð Fiili hizmet süresi zammının yarısı 3 yılı geçmediğinden sigortalının emeklilik için öngörülen yaş haddinden 1 yıl 2 ay 5 gün indirim yapılır.

Emeklilik İçin Gerekli Yaş: 60
05 gün 02 ay 01
25 gün 09 ay 58 yaş. Sigortalı tahsis talebinde bulunduğu tarihte 58 yaş 09 ay ve 25 gün yaşına sahip ise, yaş koşulu yerine gelmiş sayılır.



Örnek 2 : Sigortalının, Kanunun 40 ıncı maddesinde yer alan tablonun (5) numaralı sırasında belirtilen termik santrallerde 1300 gün, tablonun (6) numaralı sırasında belirtilen alüminyum fabrikasında 2299 gün, diğer işlerde ise 4500 gün olmak üzere toplam 8099 gün çalışması bulunmaktadır. Sigortalının aylığa hak kazanma yaş haddi 62’dır.

I. İşyeri FHSZ : 1300 x 0,17 = 221
II. İşyeri FHSZ : 2299 x 0,17 = 390,83 è 390

Sigortalının fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki çalışmalarının toplamı 3600 gün olmadığından, yaş haddinden indirim verilmez.
Tablonun (10) numaralı sırasında yer alan sigortalılar için prim ödeme gün sayısının ilavesinde olduğu gibi yaş hadlerindeki süre sınırı uygulanmaz.

Örnek 3 : Sigortalının ilk sigortalılık başlangıcı 02/06/2011 olup, Kanunun 40 ıncı maddesinde yer alan tablonun (10) numaralı sırasında belirtilen yer altı tünel işlerinde 8240 gün çalışması bulunmaktadır. Aylığa hak kazanma yaş haddi 55’dir.

ð FHSZ : 8240 x 0,50 = 4120
ð FHSZ Yarısı : 4120 / 2 = 2060 gün (5 yıl 8 ay 20 gün)
Sigortalının yer altı işlerinde 1800 günden fazla çalışması bulunduğunda, yaş haddinden indirim yapılacak olup, indirimde bu işyerleri için süre sınırı uygulanmaz.

Emeklilik İçin Gerekli Yaş: 55
20 gün 08 ay 05
10 gün 03 ay 49 yaş. Sigortalı tahsis talebinde bulunduğu tarihte 49 yaş 03 ay ve 10 gün yaşına sahip ise, yaş koşulu yerine gelmiş sayılır.

IV. BORÇLANMALAR VE BORÇLANILAN SÜRELERİN AYLIK HESABINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
A) Borçlandırılacak Süreler
Bu Kanuna göre sigortalı sayılanlar;
a) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 (a) kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri,
b) Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri,
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
d) Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
e) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,
f) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
g) Grev ve lokavtta geçen süreleri,
h) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,
ı) Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi
takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,
borçlanabilirler.
2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar sadece er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri borçlanabilirler.

B) Borçlanma Prim Tutarının Hesabı, Tebliği Ve Borçlanma Tutarlarının Ödenmesi
4 (a) ve (b) sigortalılarının 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre borçlanılacak sürelere ait prim tutarı; sigortalıların veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulundukları tarihte Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si oranında hesaplanır.

Örnek: Kanunun yürürlüğe girdiği 1/10/2008-31/12/2008 arasında prime esas günlük kazanç alt sınırı 21,29 YTL, üst sınırı ise bunun 6,5 katı olan 138,39 YTL dir. Bu sürelerde hizmet borçlanması talebinde bulunan sigortalı ve hak sahiplerine bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı asgari (21,29 x % 32) 6,81 YTL, üst sınırı ise (138.39 x % 32) 44,28 YTL dir. Sigortalı ve hak sahipleri bu alt ve üst sınır arasında istedikleri miktar üzerinden borçlanabileceklerdir.
Örnek: 27/05/2005-27/11/2005 tarihleri arasında ifa ettiği 18 aylık askerlik süresini 18/12/2008 tarihli dilekçesi ile borçlanma talebinde bulunan sigortalı, kendisine bildirilen 3678,91 liralık borcun 2600 lirasını yasal süresinde ödemiştir. Bu durumda, aylık bağlanırken, askerlik borçlanmasının ödenen miktarla orantılı bölümü geçerli sayılır Bu süre aşağıdaki gibi belirlenir:

Borçlanma talep tarihinde borçlanmaya esas günlük asgari kazanç tutarı 21,29 YTL olarak alınmış ve sigortalı asgari kazanç üzerinden borçlanma yapmıştır.
ð 3678,91 YTL 540 günün karşılığı
ð 2600 YTL 381 günün karşılığı dikkate alınır.

V. MEMURLAR (KAMU GÖREVLİLERİ) İÇİN EMEKLİLİK ŞARTLARI
Bu bölümde açıklananlar devlet memurları diğer adıyla kamu görevlilerinin emeklilik şartlarıdır. Eski adıyla 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu gereğince emekli edilecekler için geçerlidir.
A) Erkek memurlar için emeklilik şartları:
Eski adıyla T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi yeni adıyla 4/C’li olarak emekli olacak olanlar aşağıdaki açıklanan durumlara göre belli edilen emeklilik şartları ile emekli edileceklerdir.
a) 08.09.1999 gününden önce işe girmiş memurların durumu
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun Geçici 205 inci maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesinin İptal Etmediği Fıkra);
08.09.1999 günü itibariyle,
- Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır.
Ayrıca;
Emeklilik hizmet sürelerini doldurmaya 2 yıldan az kalan iştirakçilerden kadın ise 38, erkek ise 43 yaşını tamamlamaları ve talepte bulunmaları şartlarıyla emekli aylığı bağlanır.

1. Normal emeklilik şartları
Yukarıdaki şartı yerinde getiremeyen erkekler ise aşağıdaki tablodaki tüm şartları tamamlayarak emekli olabileceklerdir. 25 yılı yani 9000 günü tamamlamalarının yanında birde belli bir yaşı tamamlayarak emekli olacaklardır. Hesaplama ve karşılaştırmalar 4759 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi olan 23.05.2002 günü itibar edilerek yapılacaktır.

Örnek hesaplama;
Kanunun yürürlük tarihi 23.05.2002
İşe Başlama tarihi. - ??.??.19??
Çalışma süresi ??.??.00??

25 yılın açılımı 30.11.24 (24 yıl, 11 ay, 30 gün=25 yıl)
Çalışma süresi - ??.??.??
25 yılı doldurmaya kalan süre ??.??.??
Erkeklerin 25 yılı tamamlamasına kalan süre (23.05.2002 itibariyle)
Kesenek ödemeleri gereken süre
(1. Şart)
Tamamlamaları gereken yaş
(2. Şart)
2 yıl veya daha az
25
44
2 yıldan fazla- 3 yıl 6 ay ve daha az
25
45
3 yıl 6 aydan fazla-5 yıl ve daha az
25
46
5 yıldan fazla-6 yıl 6 ay ve daha az
25
47
6 yıl 6 aydan fazla-8 yıl ve daha az
25
48
8 yıldan fazla-9 yıl 6 ay ve daha az
25
49
9 yıl 6 aydan fazla-11 yıl ve daha az
25
50
11 yıldan fazla-12 yıl 6 ay ve daha az
25
51
12 yıl 6 aydan fazla-14 yıl ve daha az
25
52
14 yıldan fazla-15 yıl 6 ay ve daha az
25
53
15 yıl 6 aydan fazla-17 yıl ve daha az
25
54
17 yıldan fazla-18 yıl 6 ay ve daha az
25
55
18 yıl 6 aydan fazla-20 yıl ve daha az
25
56
20 yıldan fazla-21 yıl 6 ay ve daha az
25
57
21 yıl 6 aydan fazla-22 yıl
25
58
22 yıldan fazla
25
60

Örnek
1- 20.08.1985 tarihinde işe başlayan erkek memurun 23.05.2002 tarihi itibariyle hizmeti,
23.05.2002
- 20.08.1985
03.09.0016 (16 yıl, 9 ay, 3) gündür. Buna göre bu memurun 25 yılı tamamlamasına kalan süre,
(25 yıl) 24.11.30
- 16.09.03
27.02.08 (8 yıl , 2 ay, 27) gündür.
Yukarıdaki tabloya göre, 6 sırada olan 8 yıldan fazla-9 yıl 6 aydan az kısmına tekabül etmekte ve 25 yılı tamamlamak şartıyla emekli olabileceği YAŞ 49 dur. Bu memur 25 yılı tamamlayınca işinden ayrılabilir ama emekli maaşı ve ikramiyesi için 49 yaşını bekleyecektir. 49 yaşını tamamlayınca o gün geçerli katsayı üzerinden maaş ve ikramiye alacaktır.
2-01.09.1977 tarihinde tapu müdürlüğüne memur olarak işe başlayan 01.01.1954 doğumlu Hatemi beyin 23.05.2002 itibariyle kesenek ödeme süresi,


23.05.2002
- 01.09.1977
22.08.0024 (24 yıl, 8 ay, 22 gün) olduğundan tabloya göre 25 yılı tamamlayacağı 01.09.2002 den ve 44 yaşından sonra (01.01.1998) emekli olacaktır. Hatemi bey yaşı ve süreyi tamamlamış ama henüz talepte bulunmamıştır, dilediği an emekli olabilir.

3-01.04.1981 tarihinde sağlık memuru olarak işe başlayan 01.09.1963 doğumlu Mehmet bey arada 18 ay askerlik hizmetini de yerine getirmiş ve askerlik borçlanması yaparak ödemelerini yapmıştır. Mehmet beyin 23.05.2002 tarihi itibariyle kesenek ödeme süresi,
23.05.2002
- 01.04.1981
22.01.0021 (21 yıl, 1 ay, 22 gün) olduğundan,

25 yılı tamamlamasına kalan süre,

30.11.24
- 22.01.21
08.10.03 (3 yıl, 10 ay, 8 gün) buna göre tablodaki karşılığına göre 25 yılı tamamlamak şartıyla emekli olabileceği yaş, 46 dır.
Doğum tarihi 01.09.1963
+ 00.00.0046
01.09.2009

Mehmet bey, 25 yılı 01.04.2006 da ve 46 yaşı da 01.09.2009 de tamamlayacaktır. Buna göre, 25 yılı tamamlayınca dilerse işinden ayrılabilir ama emekli aylığı ve ikramiyesi için 46 yaşını tamamlamayı bekleyecektir.

2. Erkeklerin memurların yaşlılıktan emekliliği
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 5434 Sayılı Kanun’un Geçici 206 ıncı maddesine göre;
08/09/1999 tarihinde Sandık iştirakçisi olanlardan 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi (61 yaşını tamamlamaları) nedeniyle istekleri üzerine veya (65 yaşını tamamladıklarında) resen emekliye ayrıldıklarında fiili hizmet sürelerinin 10 yılını doldurmuş olmak şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar.
Öte yandan, 08.09.1999 günü öncesine hizmeti olan kamu görevlilerinden 25 yıldan az hizmeti olanlar, 15 tam yılı tamamlamak şartıyla 61 yaşını tamamlayarak emekli olurlar.

b) 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş erkek memurların emekliliği
1. Normal emeklilik şartları
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren memur erkeklerin emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamaları ve en az 9000 gün sayısına ulaşmaları şartıylae normal olarak emekli olacaklardır.

Örnek:
1-01.01.1973 doğumlu erkek, 01.01.2000 günü memur olmuş ise 9000 gün sayısı ile 60 yaşında yani 01.01.2033 günü emekli olacaktır.
2-1985 doğumlu erkek, 2005 yılında Tapu Dairesine memur olmuşsa 9000 gün sayısı yani 25 yıllık prim ödeme süresi ile 60 yaşında (2045 yılında) emekli olacaktır.

2. Erkeklerin yaşlılıktan 5400 gün ile emeklilik şartları
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren erkeklerin kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5400 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 61 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
Örnek:
1-01.01.1963 doğumlu erkek, 01.01.2005 günü memur olarak işe girmiş ise 5400 gün sayısı ile 61 yaşından yani 01.01.2024 gününden sonra emekli olabilecektir.

c) 01.05.2008 gününden sonra işe girenlerin emeklilik şartları;
1. Normal emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4/C bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı eskiden olduğu gibi 9000 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının kademeli artışının tesbiti de 9000 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.

9000 gün sayısının doldurulduğu tarihe göre de aşağıdaki yaş şartları aranır.
Buna göre;
9000 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 60 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 61,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 62,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 63,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 64,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 65,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihinden sonra 9000 günü tamamlayan erkek için 65,
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 9000 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.

2. Erkeklerin SGK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak erkeklerden 4/C bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5400 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının tesbiti de 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.

Buna göre;
5400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan erkekler 63 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 5400 günü tamamlayan erkek için 64,
2) 1/1/2038 gününden sonra 5400 günü tamamlayan erkek için 65,
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 5400 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.

B) Kadın memurlar için emeklilik şartları:
Eski adıyla T.C. Emekli Sandığı İştirakçisi yeni adıyla 4/C’li olarak emekli olacak olanlar aşağıdaki açıklanan durumlara göre belli edilen emeklilik şartları ile emekli edileceklerdir.
a) 08.09.1999 gününden önce işe girmiş memurların durumu
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun Geçici 205 inci maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesinin İptal Etmediği Fıkra);
08.09.1999 günü itibariyle,
- Kadın iştirakçilerden 20, erkek iştirakçilerden 25 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır.

Ayrıca;
Emeklilik hizmet sürelerini doldurmaya 2 yıldan az kalan iştirakçilerden kadın ise 38, erkek ise 43 yaşını tamamlamaları ve talepte bulunmaları şartlarıyla emekli aylığı bağlanır.

1. Normal emeklilik şartları
Yukarıdaki şartı yerinde getiremeyen bayanlar ise aşağıdaki tablodaki tüm şartları tamamlayarak emekli olabileceklerdir. 20 yılı yani 7200 günü tamamlamalarının yanında birde belli bir yaşı tamamlayarak emekli olacaklardır. Hesaplama ve karşılaştırmalar 4759 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi olan 23.05.2002 günü itibar edilerek yapılacaktır.

Örnek hesaplama;
Kanunun yürürlük tarihi 23.05.2002
İşe Başlama tarihi. - ??.??.19??
Çalışma süresi ??.??.00??

20 yılın açılımı 30.11.19 (19 yıl, 11 ay, 30 gün=20 yıl)
Çalışma süresi - ??.??.??
20 yılı doldurmaya kalan süre ??.??.??
















Kadınların 20 yılı tamamlamasına kalan süre (23.05.2002 itibariyle)
Kesenek ödemeleri gereken süre
(1. Şart)
Tamamlamaları gereken yaş
(2. Şart)
2 yıl veya daha az
20
40
2 yıldan fazla-3 yıl ve daha az
20
41
3 yıldan fazla-4 yıl ve daha az
20
42
4 yıldan fazla-5 yıl ve daha az
20
43
5 yıldan fazla-6 yıl ve daha az
20
44
6 yıldan fazla-7 yıl ve daha az
20
45
7 yıldan fazla-8 yıl ve daha az
20
46
8 yıldan fazla-9 yıl ve daha az
20
47
9 yıldan fazla-10 yıl ve daha az
20
48
10 yıldan fazla-11 yıl ve daha az
20
49
11 yıldan fazla-12 yıl ve daha az
20
50
12 yıldan fazla-13 yıl ve daha az
20
51
13 yıldan fazla-14 yıl ve daha az
20
52
14 yıldan fazla-15 yıl ve daha az
20
53
15 yıldan fazla-16 yıl ve daha az
20
54
16 yıldan fazla-17 yıl
20
55
17 yıldan fazla
20
58

Örnek 1- 20.08.1985 tarihinde işe başlayan bayan memurun 23.05.2002 tarihi itibariyle hizmeti,
23.05.2002 Kanunun yürürlük tarihi
- 20.08.1985 İşe başlama tarihi
03.09.0016 (16 yıl, 9 ay, 3) gündür. Buna göre bu memurun 20 yılı tamamlamasına kalan süre,
(20 yıl) 19.11.30
- 16.09.03
03.02.27 (3 yıl , 2 ay, 27) gündür.
Yukarıdaki tabloya göre, 3 sırada olan az kısmına tekabül etmekte ve 20 yılı tamamlamak şartıyla emekli olabileceği YAŞ 42 dir. Bu memur 25 yılı tamamlayınca işinden ayrılabilir ama emekli maaşı ve ikramiyesi için 42 yaşını bekleyecektir. 42 yaşını tamamlayınca o gün geçerli katsayı üzerinden maaş ve ikramiye alacaktır.


2-01.01.1980 tarihinde işe başlayan Hafize hanım, aralıksız olarak bugüne kadar çalışmıştır. 4447 Sayılı Kanun’un Anayasa Mahkemesince iptal edilmeyen hükmüne tabi olup, 08.09.1999 itibariyle 18 yıldan fazla süre ile kesenek ödemiş olduğundan herhangi bir yaşa tabi değildir, 20 yılını ise çoktan tamamlamıştır. Hafize hanım dilediği zaman emekli olabilir.
3-01.10.1987 tarihinde işe başlamış olan Hatice hemşirenin, 23.05.2002 itibariyle toplam hizmeti,

23.05.2002
- 01.10.1987
22.07.0014 (14 yıl, 7 ay, 22 gündür.)

20 yılı tamamlamasına kalan süre, 30.11.19
- 22.07.14
08.04.05 (5 yıl, 4 ay, 8 gün) olduğuna göre tablonun, 5. sırasında yer alan bölüme göre 20 yılı tamamlamak şartıyla 44 yaşından
önce emekli olamayacaktır.

4-01.12.1975 doğumlu olan Nuray hanım, 01.10.1999 tarihinde memur olarak işe başlamıştır. 23. 05.2002 itibariyle kesenek ödeme süresi,
23.05.2002
- 01.10.1999
22.07.0002 yıldır.

20 yılı tamamlamasına kalan süre,
30.11.19
- 22.07.02
08.04.17 (17 yıl, 4 ay, 8 gün) olduğundan yukarıdaki tabloya göre; 58 yaşından önce emekli olamayacaktır.

2. Bayan memurların yaşlılıktan emekliliği
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 5434 Sayılı Kanun’un Geçici 206 ıncı maddesine göre;
08/09/1999 tarihinde Sandık iştirakçisi olanlardan 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi (61 yaşını tamamlamaları) nedeniyle istekleri üzerine veya (65 yaşını tamamladıklarında) resen emekliye ayrıldıklarında fiili hizmet sürelerinin 10 yılını doldurmuş olmak şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar.
Öte yandan, 08.09.1999 günü öncesine hizmeti olan kamu görevlilerinden 25 yıldan az hizmeti olanlar, 15 tam yılı tamamlamak şartıyla 61 yaşını tamamlayarak emekli olurlar.

b) 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş bayan memurların emekliliği
1. Normal emeklilik şartları
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren memur erkeklerin emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamaları ve en az 9000 gün sayısına ulaşmaları şartıyla normal olarak emekli olacaklardır.

Örnek:
1-01.01.1973 doğumlu erkek, 01.01.2000 günü memur olmuş ise 9000 gün sayısı ile 58 yaşında yani 01.01.2031 günü emekli olacaktır.

2-1985 doğumlu erkek, 2005 yılında Tapu Dairesine memur olmuşsa 9000 gün sayısı yani 25 yıllık prim ödeme süresi ile 58 yaşında (2043 yılında) emekli olacaktır.


2. Bayanların yaşlılıktan 5400 gün ile emeklilik şartları
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren bayanların kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5400 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 61 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.

Örnek:
1-01.01.1963 doğumlu bayan, 01.01.2005 günü memur olarak işe girmiş ise 5400 gün sayısı ile 61 yaşından yani 01.01.2024 gününden sonra emekli olabilecektir.


c) 01.05.2008 gününden sonra işe girenlerin emeklilik şartları;
1. Normal emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak bayanlardan 4/C bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı 9000 gün ve emeklilik yaşı da 58’dir.
Emeklilik yaşlarının kademeli artışının tesbiti de 9000 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.
9000 gün sayısının doldurulduğu tarihe göre de aşağıdaki yaş şartları aranır.
Buna göre;
9000 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan bayanlar 58 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 59,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 60,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 61,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 62,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan erkek için 63,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihinden sonra 9000 günü tamamlayan erkek için 64,
7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın için 65
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 9000 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.

2. Bayanların SGK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak bayanlardan 4/C bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmı emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5400 gündür. Emeklilik yaşlarının tesbiti de 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zaman göre belli edilir.

Buna göre;
5400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan bayanlar 61 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 62,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 63,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 64,
4) 1/1/2042 tarihinden itibaren ise kadın için 65,
olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 5400 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.