KOBİ tanımı ve KOBİ'lerin birleşmesi

KOBİ tanımı ve KOBİ'lerin birleşmesi

4.09.2009 Veysi Seviğ


Kurumlar Vergisi Yasası'na 5904 sayılı yasanın 7'nci maddesi ile eklenen geçici 5'inci maddesi uyarınca "küçük ve orta büyüklükteki" işletmelerin kısacası KOBİ'lerin 31.12.2009 tarihine kadar yapacakları birleşmeler vergisel açıdan özendirilmektedir.

Sözü edilen maddenin üçüncü fıkrasında, söz konusu vergisel özendirme ilkesinden yararlanması öngörülen KOBİ'lerin tanımı yapılmıştır. Buna göre KOBİ;

* Türk Ticaret Yasası hükümlerince kurulan,
* 2008 yılının aralık ayına ilişkin olarak verilen sigorta bildirgesine göre 10 ile 250 kişi çalıştıran, * 2008 yılı hesap döneminin sonu itibariyle yıllık net satışları toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL'den az olan

ticari işletmeleri ifade etmektedir.

Bu bağlamda 2008 yılının aralık ayına ilişkin olarak verilen sigorta bildirgesine göre 10'dan az veya 250'den fazla işçi çalıştıran işletmeler KOBİ'lerin birleşmesinde uygulanması öngörülen vergisel özendirmeden yararlanamayacaktır.

Ayrıca bir işletme 250'den az işçi çalıştırmakla birlikte, 2008 hesap dönemi sonu itibariyle yıllık net satışları veya net aktif toplamı 25 milyon TL'den fazla ise KOBİ olarak değerlendirilmeyecektir.

01.01.2009 tarihinden sonra kurulan işletmeler uygulama açısından Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci maddesi kapsamı dışında bırakılmıştır.

KOBİ'lerde birleşme "tam mükellef iki veya daha fazla KOBİ'nin Kurumlar Vergisi Yasası'nın 18'inci maddesi kapsamında birleşerek yeni bir sermaye şirketi oluşturmalarını ya da tam mükellef bir veya birkaç KOBİ'nin tam mükellef olan sermaye şirketi statüsündeki diğer bir KOBİ'ye devrolunması" anlamına gelmektedir.

Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci maddesi yukarıda tanımı yapılan KOBİ'lerin birleşmelerine yönelik özel bir düzenleme olup, aynı yasanın 19'uncu maddesi kapsamında yapılan vergisiz birleşmelerle bağlantılı değildir.

Öte yandan birleşme işlemi sonucunda kurulacak yeni sermaye şirketi ile devralan şirketin birleşme işleminden sonra KOBİ koşullarını taşıyıp taşımaması da uygulama açısından önem arz etmektedir.

Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 4 seri numaralı genel tebliğde de açıklandığı üzere KOBİ'lerin 31.12.2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde bu tür birleşmeden doğan kazançların Kurumlar Vergisi'nden bağışık tutulması öngörülmüştür. Bu bağlamda infisah eden (tüzelkişiliği sona eren) kurumun birleşme tarihi içinde bulunduğu son hesap döneminde elde ettiği kazancı ile birleşilen kurumun; birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde elde edilecek olan kazançları üzerinden alınacak olan Kurumlar Vergisi de bakanlar kurulunca alınacak karar doğrultusunda yüzde 75 oranında indirimli olarak uygulanabilecektir.

Söz konusu olanaktan yararlanabilmek için:

* Birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerinin rayiç bedelle, diğer kıymetlerin ise Vergi Usul Yasası değerleme hükümlerine göre değerlendirilmesi suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançoya kaydedilmesi,
* Birleşmeden doğan kazançların tamamen birleşme tarihi itibariyle birleşen şirketin sermayesine eklenmesi,
* Birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini; münfesih kurumu, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesi'nde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde birleşme nedeniyle vereceği Kurumlar Vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi,
* Birleşme sonrası üç yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından 01.4.2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması, koşuluyla birleşme işlemlerinden doğan kazançlar Kurumlar Vergisi'nden bağışık tutulacaktır.

Söz konusu istisna kazançlar, kurum kazancına dahil edildikten sonra yıllık Kurumlar Vergisi beyannamesinin "zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler" bölümünde ilgili satıra yazılmak suretiyle beyan edilecektir.

Ancak yapılan düzenleme gereği olarak münfesih kurumun birleşme tarihine kadar olan faaliyet kazançları ise istisna kapsamında olmayacak, eğer varsa bu kazançlar vergiye tabi tutulacaktır.Kurumlar Vergisi Yasası'nın geçici 5'inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca KOBİ birleşmelerinde indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacaktır.

Buna göre de;

* Birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazancı, * Birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde elde ettiği kazançlar, sözü edilen maddenin on birinci fıkrasınca Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek olan indirimli oran ile vergilendirilecektir.

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=128793&YZR_KOD=157